Welcome to Palipage, The Guide to Language - Pāḷi ยินดีต้อนรับสู่ปาฬิเพจ รู้ภาษา.มีภาษี เรียนบาลี.ได้กุศล
ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ
สทฺทนีติปฺปกรณํ
ธาตุมาลา
๑๕. สรวคฺคปญฺจกนฺติก สุทฺธสฺสรธาตุ
อิโต ปรํ ตุ สรโต, กการนฺตาทิเภทโต;
ธาตุโย ธาตุนิปฺผนฺน-รูปานิ วิวิธานิ จฯ
สาฎฺฐกเถ ปิฎกมฺหิ, ชินปาเฐ ยถาพลํ;
นยํ อุปปริกฺขิตฺวา, สมาเสน กเถสฺส’หํฯ
อิ คติยํฯ เยสํ ธาตูนํ คติอตฺโถ, พุทฺธิปิ เตสํ อตฺโถฯ ปวตฺติปาปุณานิปิฯ ตตฺร คมนํ ทุวิธํ กายคมนํ ญาณคมนญฺจฯ เตสุ กายคมนํ นาม อิริยาปถคมนํ, ญาณคมนํ นาม ญาณุปฺปตฺติ, ตสฺมา ปโยคานุรูเปน ‘‘คจฺฉตี’’ติ ปทสฺส ‘‘ชานาตี’’ติปิ อตฺโถ ภวติ, ‘‘ปวตฺตตี’’ติปิ อตฺโถ ภวติ, ‘‘ปาปุณาตี’’ติปิ อตฺโถ ภวติ, อิริยาปถคมเนน คจฺฉตีติปิ อตฺโถ ภวติ, ญาณคมเนน คจฺฉตีติปิ อตฺโถ ภวติฯ ตถา หิ ‘‘สีฆํ คจฺฉตี’’ติอาทีสุ อิริยาปถคมนํ ‘‘คมน’’นฺติ วุจฺจติฯ สุนฺทรํ นิพฺพานํ คโตฯ ‘‘คติมา’’ติอาทีสุ ปน ญาณคมนํฯ เอวํ สพฺเพสมฺปิ คตฺยตฺถานํ ธาตูนํ ยถาปโยคํ อตฺโถ คเหตพฺโพฯ
ตสฺสิมานิ รูปานิ ภวนฺติ – อิติ, เอติ, อุเทติฯ การิเต ‘‘อุทายตี’’ติ รูปํ ภวติฯ อุฎฺฐาเปตีติ หิ อตฺโถ, ทุกาโร อาคโมฯ อุเปติ, สมุเปติ, เวติ, อเปติ, อเวติ, อนฺเวติ, สเมติ, อภิสเมติ, สมโย, อภิสมโย, อีทิ, อุทิ, เอโกทิ, ปณฺฑิโต, อิโต, อุทิโต, อุเปโต, สมุเปโต, อนฺวิโต, อเปโต, สเมโต, เอตพฺโพ, ปจฺเจตพฺโพ, ปฎิยมาโน, ปฎิจฺโจ, เอนฺโต, อธิปฺเปโต, อธิปฺปาโย, ปจฺจโย, อญฺญานิปิ โยเชตพฺพานิฯ ‘‘อิตา, อิต’’นฺติอาทินา ยถารหํ อิตฺถินปุํสกวเสนปิฯ ปจฺเจตุํ, อุเปตุํ, สมุเปตุํ, อนฺเวตุํ, สเมตุํ, อภิสเมตุํ, อิจฺจ, ปฎิจฺจ, สเมจฺจ, อภิสเมจฺจ, อเปจฺจ, อุเปจฺจ, ปฎิมุขํ อิตฺวา, อิตฺวาน, อุเปตฺวา, อุเปตฺวาน, อุเปตุน, อญฺญานิปิ พุทฺธวจนานุรูปโต โยเชตพฺพานิฯ
วิภัตติ
|
เอกวจนะ
|
พหุวจนะ
|
ปฐมา
|
โส
|
เน
เต
|
ทุติยา
|
นํ
ตํ
|
เน
เต
|
ตติยา
|
เนน
เตน
|
เนหิ
เนภิ เตหิ เตภิ
|
จตุตถี
|
อสฺส
นสฺส ตสฺส
|
เนสํ
เนสานํ เตสํ เตสานํ
|
ปัญจมี
|
อสฺมา นมฺหา นสฺมา
ตมฺหา
ตสฺมา
|
เนหิ
เนภิ เตหิ เตภิ
|
ฉัฏฐี
|
อสฺส
นสฺส ตสฺส
|
เนสํ
เนสานํ เตสํ เตสานํ
|
สัตตมี
|
อสฺมึ นมฺหิ นสฺมึ
ตมฺหิ
ตสฺมึ
|
เนสุ
เตสุ
|
