Freitag, 24. Juni 2016

อภิธานปฺปทีปิกา ๓. สามญฺญกณฺฑ


๓.๑. วิเสสฺยาธีนวคฺค
๖๙๑.
วิเสสฺยาธีน สํกิณฺณา-, เนกตฺเถหฺยพฺยเยหิ จ;
สา’งฺโค’ปางฺเคหิ กถฺยนฺเต, กณฺเฑ วคฺคา อิหกฺกมาฯ
๖๙๒.
คุณทพฺพกฺริยาสทฺทา, สิยุํ สพฺเพ วิเสสนา;
วิเสสฺยาธีนภาเวน, วิเสสฺยสมลิงฺคิโนฯ
๖๙๓.
โสภนํ รุจิรํ สาธุ, มนุญฺญํ จารุ สุนฺทรํ;
วคฺคุ มโนรมํ กนฺตํ, หารี มญฺชุ จ เปสลํฯ
๖๙๔.
ภทฺทํ วามญฺจ กลฺยาณํ, มนาปํ ลทฺธกํ สุภํ;
อุตฺตโม ปวโร เชฏฺโฐ, ปมุขา’นุตฺตโร วโรฯ

Sonntag, 19. Juni 2016

ธมฺมปทคาถา (๒๖) พฺราหฺมณวคฺโค


ธมฺมปทคาถาย ฉพฺพีสติโม พฺราหฺมณวคฺโค

๓๘๓. ฉินฺท โสตํ ปรกฺกมฺม, กาเม ปนูท พฺราหฺมณ;
      สงฺขารานํ ขยํ ญตฺวา, อกตญฺญูสิ พฺราหฺมณฯ

๓๘๔. ยทา ทฺวเยสุ ธมฺเมสุ, ปารคู โหติ พฺราหฺมโณ;
      อถสฺส สพฺเพ สํโยคา, อตฺถํ คจฺฉนฺติ ชานโตฯ

๓๘๕. ยสฺส ปารํ อปารํ วา, ปาราปารํ น วิชฺชติ;
      วีตทฺทรํ วิสญฺญุตฺตํ, ตมหํ พฺรูมิ พฺราหฺมณํฯ

๓๘๖. ฌายึ วิรชมาสีนํ, กตกิจฺจํ อนาสวํ;
       อุตฺตมตฺถํ อนุปฺปตฺตํ, ตมหํ พฺรูมิ พฺราหฺมณํฯ

๓๘๗. ทิวา ตปติ อาทิจฺโจ, รตฺติมาภาติ จนฺทิมา;
       สนฺนทฺโธ ขตฺติโย ตปติ, ฌายี ตปติ พฺราหฺมโณ;
       อถ สพฺพมโหรตฺตึ, พุทฺโธ ตปติ เตชสาฯ

๓๘๘. พาหิตปาโป หิ พฺราหฺมโณ, สมจริยา สมโณติ วุจฺจติ;
       ปพฺพาชยมตฺตโน มลํ, ตสฺมา ปพฺพชิโตติ วุจฺจติฯ

Samstag, 18. Juni 2016

ธมฺมปทคาถา (๒๕) ภิกฺขุวคฺโค


      ธมฺมปทคาถาย ปญฺจวีสติโม ภิกฺขุวคฺโค

๓๖๐. จกฺขุนา สํวโร สาธุ, สาธุ โสเตน สํวโร;
         ฆาเนน สํวโร สาธุ, สาธุ ชิวฺหาย สํวโรฯ

๓๖๑. กาเยน สํวโร สาธุ, สาธุ วาจาย สํวโร;
        มนสา สํวโร สาธุ, สาธุ สพฺพตฺถ สํวโร;
        สพฺพตฺถ สํวุโต ภิกฺขุ, สพฺพทุกฺขา ปมุจฺจติฯ

๓๖๒. หตฺถสญฺญโต ปาทสญฺญโต, วาจาย สญฺญโต สญฺญตตฺตโม;
        อชฺฌตฺตรโต สมาหิโต, เอโก สนฺตุสิโต ตมาหุ ภิกฺขุฯ

        (หตฺถสํยโต ปาทสํยโต, วาจาสํยโต สํยตุตฺตโม;
         อชฺชตฺตรโต สมาหิโต, เอโก สนฺตุสิโต ตมาหุ ภิกฺขุํฯ : ฉัฏฐสังคายนา)

๓๖๓. โย มุขสญฺญโต ภิกฺขุ, มนฺตภาณี อนุทฺธโต;
         อตฺถํ ธมฺมญฺจ ทีเปติ, มธุรํ ตสฺส ภาสิตํฯ

๓๖๔. ธมฺมาราโม ธมฺมรโต, ธมฺมํ อนุวิจินฺตยํ;
        ธมฺมํ อนุสฺสรํ ภิกฺขุ, สทฺธมฺมา น ปริหายติฯ

Freitag, 17. Juni 2016

ธมฺมปทคาถา (๒๔) ตณฺหาวคฺโค


      ธมฺมปทคาถาย จตุวีสติโม ตณฺหาวคฺโค


๓๓๔. มนุชสฺส ปมตฺตจาริโน, ตณฺหา วฑฺฒติ มาลุวา วิย;
      โส ปลวตี หุราหุรํ, ผลมิจฺฉํว วนสฺมึ วานโรฯ

๓๓๕. ยํ เอสา สหตี ชมฺมี, ตณฺหา โลเก วิสตฺติกา;
      โสกา ตสฺส ปวฑฺฒนฺติ, อภิวฑฺฒํว พีรณํฯ

๓๓๖. โย เจ ตํ สหตี ชมฺมึ, ตณฺหํ โลเก ทุรจฺจยํ;
      โสกา ตมฺหา ปปตนฺติ, อุทพินฺทุว โปกฺขราฯ

๓๓๗. ตํ โว วทามิ ภทฺทํ โว, ยาวนฺเตตฺถ สมาคตา;
       ตณฺหาย มูลํ ขณถ, อุสีรตฺโถว พีรณํ;
       มา โว นฬํว โสโตว, มาโร ภญฺชิ ปุนปฺปุนํฯ

๓๓๘. ยถาปิ มูเล อนุปทฺทเว ทฬฺเห, ฉินฺโนปิ รุกฺโข ปุนเรว รูหติ;
       เอวมฺปิ ตณฺหานุสเย อนูหเต, นิพฺพตฺตติ ทุกฺขมิทํ ปุนปฺปุนํฯ

๓๓๙. ยสฺส ฉตฺตึสตี โสตา, มนาปสฺสวนา ภุสา;
      วาหา วหนฺติ ทุทฺทิฏฺฐึ, สงฺกปฺปา ราคนิสฺสิตาฯ

Donnerstag, 16. Juni 2016

ธมฺมปทคาถา (๒๓) นาควคฺโค


      ธมฺมปทคาถาย เตวีสติโม นาควคฺโค

๓๒๐. อหํ นาโคว สงฺคาเม, จาปาโต ปติตํ สรํ;
      อติวากฺยํ ติติกฺขิสฺสํ, ทุสฺสีโล หิ พหุชฺชโนฯ

๓๒๑. ทนฺตํ นยนฺติ สมิตึ, ทนฺตํ ราชาภิรูหติ;
       ทนฺโต เสฏฺโฐ มนุสฺเสสุ, โยติวากฺยํ ติติกฺขติฯ

๓๒๒. วรมสฺสตรา ทนฺตา, อาชานียา จ สินฺธวา;
       กุญฺชรา จ มหานาคา, อตฺตทนฺโต ตโต วรํฯ

๓๒๓. น หิ เอเตหิ ยาเนหิ, คจฺเฉยฺย อคตํ ทิสํ;
       ยถาตฺตนา สุทนฺเตน, ทนฺโต ทนฺเตน คจฺฉติฯ

๓๒๔. ธนปาลโก นาม กุญฺชโร, กฏุกปฺปเภทโน ทุนฺนิวารโย;
      พทฺโธ กพลํ น ภุญฺชติ, สุมรติ นาควนสฺส กุญฺชโรฯ

๓๒๕. มิทฺธี ยทา โหติ มหคฺฆโส จ, นิทฺทายิตา สมฺปริวตฺตสายี;
       มหาวราโหว นิวาปปุฏฺโฐ, ปุนปฺปุนํ คพฺภมุเปติ มนฺโทฯ

Mittwoch, 15. Juni 2016

ธมฺมปทคาถา (๒๒) นิรยวคฺโค


      ธมฺมปทคาถาย ทฺวาวีสติโม นิรยวคฺโค

๓๐๖. อภูตวาที นิรยํ อุเปติ, โย วาปิ กตฺวา น กโรมีติ จาห;
      อุโภปิ เต เปจฺจ สมา ภวนฺติ, นิหีนกมฺมา มนุชา ปรตฺถฯ

๓๐๗. กาสาวกณฺฐา พหโว, ปาปธมฺมา อสญฺญตา;
       ปาปา ปาเปหิ กมฺเมหิ, นิรยนฺเต อุปปชฺชเรฯ

๓๐๘. เสยฺโย อโยคุโฬ ภุตฺโต, ตตฺโต อคฺคิสิขูปโม;
      ยญฺเจ ภุญฺเชยฺย ทุสฺสีโล, รฏฺฐปิณฺฑํ อสญฺญโตฯ

๓๐๙. จตฺตาริ ฐานานิ นโร ปมตฺโต, อาปชฺชตี ปรทารูปเสวี;
       อปุญฺญลาภํ น นิกามเสยฺยํ, นินฺทํ ตติยํ นิรยํ จตุตฺถํฯ

๓๑๐. อปุญฺญลาโภ จ คตี จ ปาปิกา, ภีตสฺส ภีตาย รตี จ โถกิกา;
      ราชา จ ทณฺฑํ ครุกํ ปเณติ, ตสฺมา นโร ปรทารํ น เสเวฯ

๓๑๑. กุโส ยถา ทุคฺคหิโต, หตฺถเมวานุกนฺตติ;
      สามญฺญํ ทุปฺปรามฏฺฐํ, นิรยายูปกฑฺฒติฯ

Dienstag, 14. Juni 2016

ธมฺมปทคาถา (๒๑) ปกิณฺณกวคฺโค


     ธมฺมปทคาถาย เอกวีสติโม ปกิณฺณกวคฺโค

๒๙๐. มตฺตาสุขปริจฺจาคา, ปสฺเส เจ วิปุลํ สุขํ;
      จเช มตฺตาสุขํ ธีโร, สมฺปสฺสํ วิปุลํ สุขํฯ

๒๙๑. ปรทุกฺขูปธาเนน, อตฺตโน สุขมิจฺฉติ;
       เวรสํสคฺคสํสฏฺโฐ, เวรา โส น ปริมุจฺจติฯ

๒๙๒. ยญฺหิ กิจฺจํ ตทปวิทฺธํ, อกิจฺจํ ปน กรียติ;
       อุนฺนฬานํ ปมตฺตานํ, เตสํ วฑฺฒนฺติ อาสวาฯ

๒๙๓. เยสญฺจ สุสมารทฺธา, นิจฺจํ กายคตา สติ;
       อกิจฺจนฺเต น เสวนฺติ, กิจฺเจ สาตจฺจการิโน;
       สตานํ สมฺปชานานํ, อตฺถํ คจฺฉนฺติ อาสวาฯ

๒๙๔. มาตรํ ปิตรํ หนฺตฺวา, ราชาโน เทฺว จ ขตฺติเย;
       รฏฺฐํ สานุจรํ หนฺตฺวา, อนีโฆ ยาติ พฺราหฺมโณฯ

๒๙๕. มาตรํ ปิตรํ หนฺตฺวา, ราชาโน เทฺว จ โสตฺถิเย;
       เวยฺยคฺฆปญฺจมํ หนฺตฺวา, อนีโฆ ยาติ พฺราหฺมโณฯ

Montag, 13. Juni 2016

ธมฺมปทคาถา (๒๐) มคฺควคฺโค


      ธมฺมปทคาถาย วีสติโม มคฺควคฺโค

๒๗๓. มคฺคานฏฺฐงฺคิโก เสฏฺโฐ, สจฺจานํ จตุโร ปทา;
       วิราโค เสฏฺโฐ ธมฺมานํ, ทิปทานญฺจ จกฺขุมาฯ

๒๗๔. เอเสว มคฺโค นตฺถญฺโญ, ทสฺสนสฺส วิสุทฺธิยา;
       เอตญฺหิ ตุเมฺห ปฏิปชฺชถ, มารเสนปฺปโมหนํฯ

๒๗๕. เอตญฺหิ ตุเมฺห ปฏิปนฺนา, ทุกฺขสฺสนฺตํ กริสฺสถ;
       อกฺขาโต โว มยา มคฺโค, อญฺญาย สลฺลกนฺตนํฯ

๒๗๖. ตุเมฺหหิ กิจฺจํ อาตปฺปํ, อกฺขาตาโร ตถาคตา;
       ปฏิปนฺนา ปโมกฺขนฺติ, ฌายิโน มารพนฺธนาฯ

๒๗๗. สพฺเพ สงฺขารา อนิจฺจาติ, ยทา ปญฺญาย ปสฺสติ;
       อถ นิพฺพินฺทติ ทุกฺเข, เอส มคฺโค วิสุทฺธิยาฯ

๒๗๘. สพฺเพ สงฺขารา ทุกฺขาติ, ยทา ปญฺญาย ปสฺสติ;
       อถ นิพฺพินฺทติ ทุกฺเข, เอส มคฺโค วิสุทฺธิยาฯ

Sonntag, 12. Juni 2016

ธมฺมปทคาถา (๑๙) ธมฺมฏฺฐวคฺโค


     ธมฺมปทคาถาย เอกูนวีสติโม ธมฺมฏฺฐวคฺโค

๒๕๖. น เตน โหติ ธมฺมฏฺโฐ, เยนตฺถํ สหสา นเย;
     โย จ อตฺถํ อนตฺถญฺจ, อุโภ นิจฺเฉยฺย ปณฺฑิโตฯ

๒๕๗. อสาหเสน ธมฺเมน, สเมน นยตี ปเร;
       ธมฺมสฺส คุตฺโต เมธาวี, ธมฺมฏฺโฐติ ปวุจฺจติฯ

๒๕๘. น เตน ปณฺฑิโต โหติ, ยาวตา พหุ ภาสติ;
      เขมี อเวรี อภโย, ปณฺฑิโตติ ปวุจฺจติฯ

๒๕๙. น ตาวตา ธมฺมธโร, ยาวตา พหุ ภาสติ;
      โย จ อปฺปมฺปิ สุตฺวาน, ธมฺมํ กาเยน ปสฺสติ;
      ส เว ธมฺมธโร โหติ, โย ธมฺมํ นปฺปมชฺชติฯ

๒๖๐. น เตน เถโร โหติ, เยนสฺส ปลิตํสิโร;
      ปริปกฺโก วโย ตสฺส, โมฆชิณฺโณติ วุจฺจติฯ

๒๖๑. ยมฺหิ สจฺจญฺจ ธมฺโม จ, อหึสา สญฺญโม ทโม;
      ส เว วนฺตมโล ธีโร, โส เถโรติ ปวุจฺจติฯ

Samstag, 11. Juni 2016

ธมฺมปทคาถา (๑๘) มลวคฺโค


     ธมฺมปทคาถาย อฏฺฐารสโม มลวคฺโค

๒๓๕. ปณฺฑุปลาโสวทานิสิ, ยมปุริสาปิ จ เต อุปฏฺฐิตา;
      อุยฺโยคมุเข จ ติฏฺฐสิ, ปาเถยฺยมฺปิ จ เต น วิชฺชติฯ

๒๓๖. โส กโรหิ ทีปมตฺตโน, ขิปฺปํ วายม ปณฺฑิโต ภว;
       นิทฺธนฺตมโล อนงฺคโณ, ทิพฺพํ อริยภูมึ อุเปหิสิฯ

๒๓๗. อุปนีตวโย ว ทานิสิ, สมฺปยาโตสิ ยมสฺส สนฺติกํ;
      วาโสปิ จ เต นตฺถิ อนฺตรา, ปาเถยฺยมฺปิ จ เต น วิชฺชติฯ

๒๓๘. โส กโรหิ ทีปมตฺตโน, ขิปฺปํ วายม ปณฺฑิโต ภว;
       นิทฺธนฺตมโล อนงฺคโณ, น ปุน ชาติชรํ อุเปหิสิฯ

๒๓๙. อนุปุพฺเพน เมธาวี, โถกํ โถกํ ขเณ ขเณ;
      กมฺมาโร รชตสฺเสว, นิทฺธเม มลมตฺตโนฯ

๒๔๐. อยสา ว มลํ สมุฏฺฐิตํ, ตทุฏฺฐาย ตเมว ขาทติ;
      เอวํ อติโธนจารินํ, สานิ กมฺมานิ นยนฺติ ทุคฺคตึฯ

Freitag, 10. Juni 2016

ธมฺมปทคาถา (๑๗) โกธวคฺโค


      ธมฺมปทคาถาย สตฺตรสโม โกธวคฺโค

๒๒๑. โกธํ ชเห วิปฺปชเหยฺย มานํ, สญฺโญชนํ สพฺพมติกฺกเมยฺย;
       ตนฺนามรูปสฺมึ อสชฺชมานํ, อกิญฺจนํ นานุปตนฺติ ทุกฺขาฯ

๒๒๒. โย เว อุปฺปติตํ โกธํ, รถํ ภนฺตํว วารเย;
       ตมหํ สารถึ พฺรูมิ, รสฺมิคฺคาโห อิตโร ชโนฯ

๒๒๓. อกฺโกเธน ชิเน โกธํ, อสาธุํ สาธุนา ชิเน;
       ชิเน กทริยํ ทาเนน, สจฺเจนาลิกวาทินํฯ

๒๒๔. สจฺจํ ภเณ น กุชฺเฌยฺย, ทชฺชา อปฺปมฺปิ ยาจิโต;
       เอเตหิ ตีหิ ฐาเนหิ, คจฺเฉ เทวาน สนฺติเกฯ

๒๒๕. อหึสกา เย มุนโย, นิจฺจํ กาเยน สํวุตา;
       เต ยนฺติ อจฺจุตํ ฐานํ, ยตฺถ คนฺตฺวา น โสจเรฯ

๒๒๖. สทา ชาครมานานํ, อโหรตฺตานุสิกฺขินํ;
      นิพฺพานํ อธิมุตฺตานํ, อตฺถํ คจฺฉนฺติ อาสวาฯ

Donnerstag, 9. Juni 2016

ธมฺมปทคาถา (๑๖) ปิยวคฺโค



     ธมฺมปทคาถาย โสฬสโม ปิยวคฺโค

๒๐๙. อโยเค ยุญฺชมตฺตานํ, โยคสฺมิญฺจ อโยชยํ;
      อตฺถํ หิตฺวา ปิยคฺคาหี, ปิเหตตฺตานุโยคินํฯ

๒๑๐. มา ปิเยหิ สมาคญฺฉิ, อปฺปิเยหิ กุทาจนํ;
      ปิยานํ อทสฺสนํ ทุกฺขํ, อปฺปิยานญฺจ ทสฺสนํฯ

๒๑๑. ตสฺมา ปิยํ น กยิราถ, ปิยาปาโย หิ ปาปโก;
      คนฺถา เตสํ น วิชฺชนฺติ, เยสํ นตฺถิ ปิยาปฺปิยํฯ

๒๑๒. ปิยโต ชายตี โสโก, ปิยโต ชายตี ภยํ;
      ปิยโต วิปฺปมุตฺตสฺส, นตฺถิ โสโก กุโต ภยํฯ

๒๑๓. เปมโต ชายตี โสโก, เปมโต ชายตี ภยํ;
      เปมโต วิปฺปมุตฺตสฺส, นตฺถิ โสโก กุโต ภยํฯ

๒๑๔. รติยา ชายตี โสโก, รติยา ชายตี ภยํ;
      รติยา วิปฺปมุตฺตสฺส, นตฺถิ โสโก กุโต ภยํฯ

Mittwoch, 8. Juni 2016

ธมฺมปทคาถา (๑๕) สุขวคฺโค


      ธมฺมปทคาถาย ปณฺณรสโม สุขวคฺโค

๑๙๗. สุสุขํ วต ชีวาม, เวริเนสุ อเวริโน;
       เวริเนสุ มนุสฺเสสุ, วิหราม อเวริโนฯ

๑๙๘. สุสุขํ วต ชีวาม, อาตุเรสุ อนาตุรา;
       อาตุเรสุ มนุสฺเสสุ, วิหราม อนาตุราฯ

๑๙๙. สุสุขํ วต ชีวาม, อุสฺสุเกสุ อนุสฺสุกา;
      อุสฺสุเกสุ มนุสฺเสสุ, วิหราม อนุสฺสุกาฯ

๒๐๐. สุสุขํ วต ชีวาม, เยสํ โน นตฺถิ กิญฺจนํ;
      ปีติภกฺขา ภวิสฺสาม, เทวา อาภสฺสรา ยถาฯ

๒๐๑. ชยํ เวรํ ปสวติ, ทุกฺขํ เสติ ปราชิโต;
      อุปสนฺโต สุขํ เสติ, หิตฺวา ชยปราชยํฯ

๒๐๒. นตฺถิ ราคสโม อคฺคิ, นตฺถิ โทสสโม กลิ;
       นตฺถิ ขนฺธสมา ทุกฺขา, นตฺถิ สนฺติปรํ สุขํฯ

ธมฺมปทคาถา (๑๔) พุทฺธวคฺโค


     ธมฺมปทคาถาย จุทฺทสโม พุทฺธวคฺโค

๑๗๙. ยสฺส ชิตํ นาวชียติ, ชิตมสฺส โน ยาติ โกจิ โลเก;
       ตํ พุทฺธํ อนนฺตโคจรํ, อปทํ เกน ปเทน เนสฺสถฯ

๑๘๐. ยสฺส ชาลินี วิสตฺติกา, ตณฺหา นตฺถิ กุหิญฺจิ เนตเว;
      ตํ พุทฺธํ อนนฺตโคจรํ, อปทํ เกน ปเทน เนสฺสถฯ

๑๘๑. เย ฌานปสุตา ธีรา, เนกฺขมฺมูปสเม รตา;
       เทวาปิ เตสํ ปิหยนฺติ, สมฺพุทฺธานํ สตีมตํฯ

๑๘๒. กิจฺโฉ มนุสฺสปฏิลาโภ, กิจฺฉํ มจฺจาน ชีวิตํ;
       กิจฺฉํ สทฺธมฺมสฺสวนํ, กิจฺโฉ พุทฺธานมุปฺปโทฯ

๑๘๓. สพฺพปาปสฺส อกรณํ, กุสลสฺส อุปฺสมฺปทา;
       สจิตฺตปริโยทปนํ, เอตํ พุทฺธาน สาสนํฯ

๑๘๔. ขนฺตี ปรมํ ตโป ตีติกฺขา, นิพฺพานํ ปรมํ วทนฺติ พุทฺธา;
       น หิ ปพฺพชิโต ปรูปฆาตี, สมโณ โหติ ปรํ วิเหฐยนฺโตฯ

Dienstag, 7. Juni 2016

ธมฺมปทคาถา (๑๓) โลกวคฺโค


      ธมฺมปทคาถาย เตรสโม โลกวคฺโค

๑๖๗. หีนํ ธมฺมํ น เสเวยฺย, ปมาเทน น สํวเส;
      มิจฺฉาทิฏฺฐึ น เสเวยฺย, น สิยา โลกวฑฺฒโนฯ

๑๖๘. อุตฺติฏฺเฐ นปฺปมชฺเชยฺย, ธมฺมํ สุจริตํ จเร;
      ธมฺมจารี สุขํ เสติ, อสฺมึ โลเก ปรมฺหิ จฯ

๑๖๙. ธมฺมํ จเร สุจริตํ, น นํ ทุจฺจริตํ จเร;
      ธมฺมจารี สุขํ เสติ, อสฺมึ โลเก ปรมฺหิ จฯ

๑๗๐. ยถา ปุพฺพุฬกํ ปสฺเส, ยถา ปสฺเส มรีจิกํ;
      เอวํ โลกํ อเวกฺขนฺตํ, มจฺจุราชา น ปสฺสติฯ

๑๗๑. เอถ ปสฺสถิมํ โลกํ, จิตฺตํ ราชรถูปมํ;
      ยตฺถ พาลา วิสีทนฺติ, นตฺถิ สงฺโค วิชานตํฯ

๑๗๒. โย จ ปุพฺเพ ปมชฺชิตฺวา, ปจฺฉา โส นปฺปมชฺชติ;
      โสมํ โลกํ ปภาเสติ, อพฺภา มุตฺโตว จนฺทิมาฯ