๓๕. ใครเล่าตายแล้วจะไม่เกิด

๓๕. ใครเล่าตายแล้วจะไม่เกิด

สชาโต เยน ชาเตน, ยาติ วํโส สมุนฺนตึ;

ปริวตฺตินิสํสาเร, มโต โก วา น ชายเตฯ

„ ความเป็นญาติกันด้วยการเกิดอันใด 

 ด้วยการเกิดนั้นวงศ์ย่อมถึงการเฟื่องฟูขึ้น,

ใครเล่า? ตายแล้วจะไม่เกิด

ในสังสารวัฏฏ์ที่เวียนไปไม่มีที่สุดนี้.“

(กวิทัปปณนีติ หมวดบัณฑิต ๓๕)

..

ศัพท์น่ารู้ :

สชาโต (ผู้เกิดร่วมกัน, ญาติกัน) สชาต+สิ

เยน (..ใด) ย+นา สัพพนาม แปลง นา เป็น เอน, รวมเป็น เยน

ชาเตน (ด้วยการเกิด) ชาต+นา 

ยาติ (ย่อมถึง, ไป) ยา+อ+ติ ภูวาทิ. กัตตุ.

วํโส (วงศ์, โคตร, ตระกูล, เหล่ากอ) วํส+สิ

สมุนฺนตึ (การฟูขึ้น, การเงยขึ้น, การถือตัว) ส+อุ+นม+ติ 

ปริวตฺตินิสํสาเร (?) ปริวตฺติ+นิสํสาร > ปริวติตินิสํสาร+สฺมึ

มโต (ผู้ตายแล้ว, รู้แล้ว) 

โก (ใคร, อะไร) กึ+สิ สัพพนาม

วา (หรือ,​ หรือว่า) นิบาต

น (ไม่, หามิได้) นิบาต

ชายเต (ย่อมเกิด) ชน+ย+เต ทิวาทิ. กัตตุ. แปลงที่สุดธาตุเป็น อา ด้วยการแบ่งสูตร(โยควิภาค) ว่า ชนาทีนมา. ในสูตรนี้ว่า ชนาทีนมา ติมฺหิ จ. (รู ๖๑๙)

..