๓๖. อยากมีอานาจอย่าหวังยศชื่อเสียง

๓๖. อยากมีอานาจอย่าหวังยศชื่อเสียง

ทาเน ตปสิ สูเร จ, ยสฺส น ปตฺถิโต ยโส;

วิชฺชาย’มตฺถลาเภ จ, เกวลํ อธิโก วโสฯ

„ผู้ไม่มุ่งหวังชื่อเสียงในเวลาให้ทาน 

เวลาบำเพ็ญตบะและเวลาช่วยเหลือผู้อื่น,

เขาจะเป็นผู้มีอานาจยิ่งโดยสิ้นเชิง

ในวิชาความรู้และการได้สิ่งที่เป็นประโยชน์.“

(กวิทัปปณนีติ หมวดบัณฑิต ๓๖)

..

ศัพท์น่ารู้ :

ทาเน (ในทาน,​ การให้) ทาน+สฺมึ

ตปสิ (ในตบะ,​ การพำเพ็ญพรต) ตป+สฺมึ แปลง สฺมึเป็น อิ ได้บ้าง ด้วยสูตรว่า มโนคณาทิโต สฺมึนานมิอา. (รู ๙๕), ลง ส อาคมได้บ้าง ด้วยสูตรว่า ส สเร วาคโม. (รู ๙๖)

สูเร จ (และในความกล้า, พระอาทิตย์) สูร+สฺมึ

ยสฺส (ของผู้ใด, อันผู้ใด) ย+ส สัพพนาม

น ปตฺถิโต (ไม่ขอแล้ว, ไม่ปรารถนาแล้ว,​ ไม่ประสงค์แล้ว, ไม่มุ่งหวังแล้ว) ปตฺถ+อิ+ต > ปตฺถิต+สิ

ยโส (ยส, ชื่อเสียง, เกียรติ, ความรุ่งเรือง) ยส+สิ

วิชฺชายมตฺถลาเภ จ, ตัดบทเป็น วิชฺชายํ+อตฺถลาเภ จ (ในวิชาความรู้ และในการได้สิ่งที่เป็นประโยชน์ด้วย) วิชฺชา+สฺมึ = วิชฺชายํ, อตฺถ+ลาภ > อตฺถลาภ+สฺมึ = อตฺถลาเภ

เกวลํ (อย่างเดียว, สิ้นเชิง, ทั้งสิ้น, ล้วน) เกวล+อํ

อธิโก (ยิ่ง, มาก, พิเศษ, เกิน) อธิก+สิ

วโส (อานาจ) วส+สิ

..