๑๔๐. คนผู้ทำลายประโยชน์ ๘ พวก

๑๔๐. คนผู้ทำลายประโยชน์ ๘ พวก

รตฺโต ทุฏฺโฐ จ มุฬฺโห จ, มานี ลุทฺโธ ตถาลโส;

เอกจินฺตี จ พาโล จ, เอเต อตฺถวินาสกาฯ

„คนทำลายประโยชน์ ๙ เหล่านี้ คือ

๑.คนราคจริต ๒.คนโทสจริต ๓.คนโมหจริต

๔.คนมีมานะมาก ๕.คนละโมบมาก

๖.คนขี้เกียจ ๗.คนเถรตรง และ ๘.คนพาล.“ 

(กวิทัปปณนีติ หมวดบัณฑิต ๑๔๐)

..

ศัพท์น่ารู้ :

รตฺโต (คนถูกราคะกลุ้มรุม, คนราคจริต) รตฺต+สิ

ทุฏฺโฐ (คนถูกโทสะกลุ้มรุม, คนโทสจริต) ทุฏฺฐ+สิ

จ (ด้วย, และ) นิบาต

มุฬฺโห (คนถูกโมหะครอบงำ, คนโมหจริต) มุฬฺห+สิ

มานี (คนมีมานะ, ถือตัวจัด, หยิ่งจองหอง) มานี+สิ

ลุทฺโธ (คนโลภ, คนละโมบมาก) ลุทฺธ+สิ

ตถาลโส ตัดบทเป็น ตถา (เหมือนอย่างนั้น) นิบาต +อลโส (คนขึ้เกียจ, เกียจคร้าน) อลส+สิ

เอกจินฺตี (คนคิดได้อย่างเดียว,​ คนเถรตรง, คนหัวเข็ง, คิดปักใจ) เอก+จินฺต > เอกจินฺต+อี > เอกจินฺตี+สิ

พาโล (คนพาล, คนโง่, ยังเด็ก) พาล+สิ

เอเต (เหล่านี้) เอต+โย สัพพนาม

อตฺถวินาสกา (ผู้ยังประโยชน์ให้เสียหาย, คนทำลายประโยชน์) อตฺถ+วินาสก > อตฺถวินาสก+โย

..