๑๙๘. ทางแห่งความเสื่อม

๑๙๘. ทางแห่งความเสื่อม

อสนฺตสฺส ปิโย โหติ, สนฺเต น กุรุเต ปิยํ;

อสตํ ธมฺมํ โรเจติ, ตํ ปราภวโต มุขํฯ

"คนมีอสัตบุรุษเป็นที่รัก

ไม่ทำสัตบุรุษให้เป็นที่รัก

ชอบใจธรรมของอสัตบุรุษ,

ข้อนั้น เป็นทางของคนเสื่อม.“

(กวิทัปปณนีติ หมวดคนดี ๑๙๘, โลกนีติ ๖๗, สุตตันตนีติ ๔, ขุ. สุ. ๒๕/๓๐๔ ปราภวสูตร)

..

ศัพท์น่ารู้:

อสนฺตสฺส (ของอสัตบุรุษ) น+สนฺต > อสนฺต+ส 

ปิโย (ที่รัก, ที่พอใจ) ปิย+สิ, ศัพท์นี้ในพระบาฬีเป็น ปิยา

โหติ (ย่อมมี, ย่อมเป็น) √หู+อ+ติ ภูวาทิ. กัตตุ.

สนฺเต (ซึ่งคนดี, สัตบุรุษ ท.) สนฺต+โย 

น (ไม่, หามิได้) นิบาตบอกปฏิเสธ 

กุรุเต (กระทำ) √กร+โอ+เต ตนาทิ. กัตตุ.

ปิยํ (ที่รัก, ให้เป็นที่รัก) ปิย+อํ

อสตํ (ของอสัตบุรุษ ท.) อสนฺต+นํ 

ธมฺมํ (ซึงธรรม) ธมฺม+อํ 

โรเจติ (ชอบใจ, พอใจ, ยินดี, ชื่นชม) √รุจ+เณ+ติ จุราทิ. กัตตุ.

ตํ (..นั้น) ต+สิ สัพพนาม

ปราภวโต (ของผู้เสื่อมอยู่) ปรา+√ภู+อ+นฺต > ปราภวนฺต+ส 

มุขํ (ทาง, ปาก, หน้า, มุข) มุข+สิ

…..