Donnerstag, 28. März 2019

ปัญหาและเฉลย(วิชาวินัย) นักธรรมชั้นตรี ปี 2546



ปัญหาและเฉลยวิชาวินัย นักธรรมชั้นตรี
สอบในสนามหลวง
วันเสาร์ ที่ .. พฤศจิกายน พ.. ๒๕๔๖

------------------------------
.
.๑ ข้อความว่า “ พระศาสดาทรงตั้งอยู่ในที่เป็นพระธรรมราชาผู้ปกครอง ” หมายความว่าอย่างไร ?
.๒ พระบัญญัติที่ทรงตั้งไว้เดิมเรียกว่าอะไร ?
ตอบ:
.๑ หมายความว่า ทรงตั้งพระพุทธบัญญัติเพื่อป้องกันความประพฤติเสียหาย และวางโทษแก่ผู้ล่วงละเมิด ด้วยปรับอาบัติหนักบ้าง เบาบ้าง อย่างเดียวกับพระเจ้าแผ่นดินทรงตราพระราชบัญญัติ ฯ
.๒ เรียกว่า มูลบัญญัติ ฯ


.
.๑ การปลงชีวิตอย่างไร ต้องอาบัติถุลลัจจัย ?
.๒ “ภิกษุว่ายากสอนยาก ภิกษุอื่นห้ามไม่ฟัง สงฆ์สวดกรรมเพื่อจะให้ละข้อ
ที่ประพฤตินั้น ถ้าไม่ละต้องสังฆาทิเสส” คือสิกขาบทที่เท่าไร ทรงบัญญัติเพื่อประสงค์ใด ?

ตอบ:
.๑ การปลงชีวิตมนุษย์แต่ไม่สำเร็จ คือไม่ตาย เป็นแค่บาดเจ็บ ๑
ปลงชีวิตอมนุษย์ มียักษ์ เปรต เป็นต้น ๑ ฯ
.๒ สิกขาบทที่ ๑๒ แห่งสังฆาทิเสส เพื่อป้องกันไม่ไห้ภิกษุดื้อด้าน ฯ


.
.๑ คำว่า “ภิกษุประทุษร้ายตระกูล” ในสิกขาบทที่ ๑๓ แห่งสังฆาทิเสส หมายถึงการทำอย่างไร ?
.๒ สังฆาทิเสส ๑๓ สิกขาบท ที่ชื่อว่า ยาวตติยกะ หมายความว่าอย่างไร ?
ตอบ:
.๑ หมายถึงการที่ภิกษุประจบคฤหัสถ์ ยอมตนให้เขาใช้สอย เช่นเดินส่งข่าว
ให้เขาเป็นต้น หรือ ด้วยการเอาเปรียบโดยเชิงให้สิ่งเล็กน้อยด้วยหวัง
ได้มาก ฯ
.๒ ที่ชื่อว่า ยาวตติยกะ เพราะให้ต้องอาบัติต่อเมื่อสงฆ์ประกาศห้ามครบ
๓ ครั้ง ฯ


.
.๑ คำว่า “ นิสสัคคิยปาจิตตีย์ ” หมายความว่าอย่างไร ?
.๒ ภิกษุต้องอาบัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์แล้ว ทำอย่างไรจึงจะพ้น ?
ตอบ:
.๑ หมายความว่า อาบัติปาจิตตีย์ ที่จำต้องสละสิ่งของ ฯ
.๒ ภิกษุต้องสละสิ่งของอันเป็นเหตุให้ต้องอาบัตินั้นก่อน แล้วแสดงอาบัติ
จึงพ้นจากอาบัตินั้นได้ ฯ


.
.๑ อติเรกจีวร ได้แก่จีวรเช่นไร ?
.๒ การที่ทรงห้ามไม่ให้ภิกษุเก็บอติเรกจีวร ด้วยมีพระพุทธประสงค์อย่างไร ?
ตอบ:
.๑ ได้แก่ จีวรนอกจากจีวรอธิษฐาน ฯ
.๒ ด้วยมีพระพุทธประสงค์เพื่อป้องกันความสุรุ่ยสุร่าย และความมักมากของภิกษุ ฯ


.
.๑ ภิกษุรู้อยู่ น้อมลาภที่เขาจะถวายสงฆ์มาเพื่อตน ต้องอาบัติอะไร ?
.๒ คำว่า “ ลาภ ” ในข้อ ๖.๑ นั้น ได้แก่อะไรบ้าง ?
ตอบ:
.๑ ต้องอาบัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์ ฯ
.๒ ได้แก่ จีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และเภสัช ซึ่งเรียกว่า ปัจจัย ๔ และของที่เป็นกัปปิยะอย่างอื่น ๆ อีก ฯ


.
จงให้ความหมายของคำต่อไปนี้
.๑ โอมสวาท ?
.๒ อักโกสวัตถุ ?
ตอบ:
.๑ คือ คำพูดเสียดแทงให้เจ็บใจ ฯ
.๒ คือ เรื่องสำหรับด่า ๑๐ อย่าง ฯ


.
.๑ ภิกษุต้องอาบัติเพราะความซุกซน มีอย่างไรบ้าง ?
.๒ ภิกษุซ่อนบาตร ซ่อนปากกาของภิกษุอื่นเพื่อล้อเล่น ต้องอาบัติอะไร ?
ตอบ:
.๑ มีอย่างนี้ คือ เล่นจี้ เล่นน้ำ หลอนภิกษุ ซ่อนของเพื่อล้อเล่น พูดเย้าให้เกิดรำคาญ ฯ
.๒ ซ่อนบาตร ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ซ่อนปากกา ต้องอาบัติทุกกฏ ฯ


.
.๑ เสขิยวัตร คืออะไร ? หมวดที่ ๒ ว่าด้วยเรื่องอะไร ?
.๒ ภิกษุไม่เอื้อเฟื้อในเสขิยวัตร ปฏิบัติผิดธรรมเนียม ต้องอาบัติอะไร ?
ตอบ:
.๑ คือ วัตรหรือธรรมเนียมที่ควรศึกษา ฯ
หมวดที่ ๒ ว่าด้วยธรรมเนียมรับบิณฑบาตและฉันอาหาร ฯ
.๒ ต้องอาบัติทุกกฏ ฯ


๑๐.
๑๐.๑ อธิกรณ์ คืออะไร ? อธิกรณ์ย่อมระงับได้ด้วยอะไร ?
๑๐.๒ การแสดงอาบัติจัดเข้าในอธิกรณสมถะข้อไหน ? สำหรับระงับอธิกรณ์อะไร ?
ตอบ:
๑๐.๑ คือ เรื่องที่เกิดขึ้นแล้วจะต้องจัดต้องทำ ฯ
ระงับได้ด้วยอธิกรณสมถะ คือธรรมสำหรับระงับอธิกรณ์ ฯ
๑๐.๒ จัดเข้าในปฏิญญาตกรณะ ฯ สำหรับระงับอาปัตตาธิกรณ์ ฯ


ผู้ออกข้อสอบ
:
. พระเทพปริยัติสุธี
วัดบพิตรพิมุข


. พระศรีธวัชเมธี
วัดราชบุรณะ


. พระศรีปทุมเมธี
วัดเขียนเขต
ตรวจ/ปรับปรุง
:
สนามหลวงแผนกธรรม


Keine Kommentare: