ปัญหาและเฉลย(วิชาอนุพุทธประวัติ) นักธรรมชั้นโท ปี 2545

ปัญหาและเฉลยวิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท

สอบในสนามหลวง

วันเสาร์ ที่ ๒๓ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๕

-------------------------------

๑. ๑.๑ การศึกษาอนุพุทธประวัติมีประโยชน์อย่างไร ?

๑.๒ เมื่อครั้งที่พระอรหันต์ ๖๑ องค์ เกิดขึ้นในโลก มีใครบ้าง ?

ตอบ:

๑.๑ นำให้เกิดความเลื่อมใสและความนับถือ กำหนดและจดจำวัตรปฏิบัติอันงดงาม
ของท่านมาเป็นปฏิปทาเครื่องดำเนินชีวิตของตน และเมื่อความดีของพระสาวก
ปรากฏแล้วจะเชิดชูเกียรติคุณของพระศาสดาให้ยิ่งขึ้น ฯ

๑.๒ มีพระพุทธองค์ ๑ พระปัญจวัคคีย์ ๕ พระยสะ ๑ สหายของพระยสะที่ปรากฏนาม
๔ และที่ไม่ปรากฏนามอีก ๕๐ ฯ

๒. ๒.๑ พระพุทธองค์ทรงส่งสาวกออกไปประกาศพระศาสนา เพราะทรงเห็นประโยชน์
อะไร ?

๒.๒ พระอัสสชิได้แสดงธรรมแก่อุปติสสปริพาชก มีใจความย่อว่าอย่างไร ?

ตอบ:

๒.๑ ทรงเห็นประโยชน์เกื้อกูลแก่มหาชน เพื่อให้เห็นธรรมและตั้งอยู่ในสัมมาปฏิบัติ
อันเป็นปัจจัยแห่งความสุขความสงบ ฯ

๒.๒ มีใจความย่อว่า "พระศาสดาทรงแสดงความเกิดแห่งธรรมทั้งหลาย เพราะ
เป็นไปแห่งเหตุ และความดับแห่งธรรมเหล่านั้น เพราะดับแห่งเหตุ พระศาสดาตรัสอย่างนี้" ฯ

๓. ๓.๑ ปัญหาว่า "พระขีณาสพตายแล้วเป็นอะไร" ใครเป็นผู้ถาม ? ใครเป็นผู้ตอบ ?
และตอบว่าอย่างไร ?

๓.๒ ข้อความว่า "ท่านควรสำเหนียกใจอย่างนี้ว่า เราจักไม่พูดคำอันเป็นเหตุ เถียงกัน ถือผิดต่อกัน" ใครพูดกับใคร ? ที่ไหน ?

ตอบ:

๓.๑ พระสารีบุตรเป็นผู้ถาม พระยมกะเป็นผู้ตอบ และตอบว่า รูป เวทนา สัญญา
สังขาร วิญญาณ ที่ไม่เที่ยง ดับไปแล้ว ฯ

๓.๒ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสแก่พระโมคคัลลานะ ที่บ้านกัลลวาลมุตตคาม แขวงมคธ ฯ

๔. ๔.๑ พระมหากัสสปะได้รับการอุปสมบทด้วยวิธีใด ?

๔.๒ พระมหากัสสปะโดยปกติถือธุดงค์อะไรบ้าง ?

ตอบ:

๔.๑ ด้วยวิธีรับพุทธโอวาท ๓ ข้อ ฯ

๔.๒ ถือธุดงค์ ๓ อย่าง คือ

๑) ทรงผ้าบังสุกุลจีวรเป็นวัตร

๒) ถือเที่ยวบิณฑบาตเป็นวัตร

๓) ถือการอยู่ป่าเป็นวัตร ฯ

๕. ๕.๑ พระสาวกผู้ได้รับการอุปสมบทด้วยญัตติจตุตถกรรมวาจาเป็นองค์แรกคือใคร ?

๕.๒ ท่านได้รับยกย่องจากพระศาสดาว่าเลิศกว่าภิกษุทั้งหลาย อย่างไร ?

ตอบ:

๕.๑ พระราธะ ฯ

๕.๒ ได้รับยกย่องว่า เลิศกว่าภิกษุทั้งหลายผู้มีปฏิภาณ คือญาณแจ่มแจ้ง
ในธรรมเทศนา ฯ

๖. ๖.๑ ราหุลกุมาร ได้บรรพชาเป็นสามเณรเพราะเหตุใด ?

๖.๒ พระราหุล ได้รับยกย่องว่าเลิศในทางใด ?

ตอบ:

๖.๑ เพราะพระมารดาให้ไปขอราชสมบัติกับพระพุทธองค์ ซึ่งเป็นพระราชบิดา ดังนั้น
พระองค์จึงทรงประทานทรัพย์อันเป็นโลกุตตระ โดยมอบหมายให้พระสารีบุตร
เป็นพระอุปัชฌาย์ บรรพชาให้ราหุลกุมาร ด้วยการรับสรณคมน์ ๓ ฯ

๖.๒ ได้รับยกย่องว่าเลิศกว่าภิกษุทั้งหลายผู้ใคร่ศึกษาพระธรรมวินัย ฯ

๗. ๗.๑ พระนางปชาบดี โคตมี ยินดีรับครุธรรม ๘ ข้อมาปฏิบัติ อุปมาเหมือนอะไร ?

๗.๒ พระเถรีผู้มีชื่อต่อไปนี้ได้รับเอตทัคคะในทางไหน ?

ก) กิสาโคตมีเถรี
ข) กุณฑลเกสีเถรี
ค) ภัททกาปิลานีเถรี

ง) ภัททากัจจานาเถรี
จ) โสณาเถรี

ตอบ:

๗.๑ เปรียบเหมือนหญิงหรือชายที่ยังรุ่นสาวรุ่นหนุ่ม กำลังรักแต่งกาย อาบน้ำ
สระเกล้าแล้วได้พวงดอกอุบล พวงมะลิ หรือพวงลำดวนแล้ว จะพึงรับด้วยมือ
ทั้ง ๒ แล้วตั้งไว้บนศีรษะด้วยความยินดีฉันนั้น ฯ

๗.๒ ก) ในทางทรงไว้ซึ่งจีวรอันเศร้าหมอง

ข) ในทางขิปปาภิญญา หรือ ตรัสรู้เร็ว

ค) ในทางระลึกได้ซึ่งปุพเพนิวาส

ง) ในทางถึงซึ่งอภิญญาอันใหญ่แล้ว

จ) ในทางมีความเพียรปรารภแล้ว ฯ

ศาสนพิธี

๘. ๘.๑ การศึกษาให้เข้าใจในศาสนพิธี มีประโยชน์อย่างไร ?

๘.๒ ในพิธีทำบุญตักบาตรเทโวโรหณะ พระพุทธรูปที่จะประดิษฐานบนรถทรงหรือ
คานหาม นิยมพระพุทธรูปปางอะไร ?

ตอบ:

๘.๑ ก) ทำให้เข้าใจเรื่องของศาสนพิธีได้โดยถูกต้อง

ข) ให้เห็นเป็นเรื่องสำคัญ ไม่ไร้สาระ

ค) ทำให้ปฏิบัติได้ถูกต้อง ไม่ผิดเพี้ยนจากขนบธรรมเนียมประเพณี ฯ

๘.๒ นิยมพระพุทธรูปปางอุ้มบาตร ถ้าไม่มีจะเป็นพระพุทธรูปปางอะไรก็ได้ ฯ

๙. ๙.๑ งานทำบุญต่อนามคืองานทำบุญเช่นไร ?

๙.๒ จงเขียนคำบังสุกุลเป็น มาดู

ตอบ:

๙.๑ คืองานทำบุญที่คณะญาติของผู้กำลังป่วยหนักจัดขึ้น เพื่อให้ผู้ป่วยหายป่วย
และเพื่อให้ผู้ป่วยได้มีโอกาสบำเพ็ญกุศลในบั้นปลายแห่งชีวิตของตน ฯ

๙.๒ อจิรํ วตยํ กาโย ปฐวึ อธิเสสฺสติ

ฉุฑฺโฑ อเปตวิญฺญาโณ นิรตฺถํว กลิงฺครํ ฯ

๑๐. ๑๐.๑ ผ้าวัสสิกสาฎก ใครเป็นผู้ถวายคนแรก ?

๑๐.๒ การถวายผ้าวัสสิกสาฎกนั้น มีมูลเหตุมาจากอะไร ?

ตอบ:

๑๐.๑ นางวิสาขา มหาอุบาสิกา ฯ

๑๐.๒ มีมูลเหตุมาจากเดิมยังไม่มีพุทธานุญาตให้ภิกษุมีผ้าอาบน้ำฝน ภิกษุทั้งหลาย
จึงเปลือยกายอาบน้ำ นางวิสาขา มหาอุบาสิกา ทราบเรื่องนั้นแล้ว เห็นว่า
ไม่สมควรแก่เพศสมณะจึงทูลขอพระพุทธานุญาต เพื่อถวายผ้าอาบน้ำฝน
แก่ภิกษุทั้งหลาย ฯ

ผู้ออกข้อสอบ	:	๑.	พระเทพกวี	วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม
		๒.	พระเทพปริยัติมุนี	วัดพระปฐมเจดีย์ จ.นครปฐม
		๓.	พระเทพสุธี	วัดสามพระยา
ตรวจ/ปรับปรุง	:	โดยสนามหลวงแผนกธรรม