ปัญหาและเฉลย(วิชาพุทธประวัติ) นักธรรมชั้นตรี ปี 2549

ปัญหาและเฉลยวิชาพุทธประวัติ นักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง

วันอังคาร ที่ ๓ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๔๙

--------------------

๑. พุทธประวัติว่าด้วยเรื่องอะไร ? มีความสำคัญอย่างไรที่ต้องเรียนรู้ ?

ตอบ:

๑. ว่าด้วยเรื่องความเป็นมาของพระพุทธเจ้า เป็นการแสดงพระพุทธจริยา
ในด้านต่างๆ ของพระองค์ให้ปรากฏ ฯ

มีความสำคัญในการศึกษาและปฏิบัติพระพุทธศาสนา เพราะแสดง
พระพุทธจริยาให้ปรากฏ เช่นเดียวกับตำนานย่อมมีความสำคัญต่อชาติ
ของตนที่ให้รู้ได้ว่าชาติได้เป็นมาแล้วอย่างไร ฯ

๒. พระนามและนามต่อไปนี้ เกี่ยวข้องกับเจ้าชายสิทธัตถะอย่างไร ?

๑. มหาปชาบดีโคตมี

๒. อสิตดาบส (กาฬเทวิลดาบส)  
ตอบ:

๒. ๑. มหาปชาบดีโคตมี เป็นพระมาตุจฉา คือพระน้านางของเจ้าชายสิทธัตถะ

๒. อสิตดาบส (กาฬเทวิลดาบส) คือ ดาบสผู้เป็นที่คุ้นเคยของ
ราชสกุล ได้เข้าเฝ้าพระเจ้าสุทโธทนะ เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะ
ประสูติใหม่ๆ และพยากรณ์ว่า พระราชกุมารจะได้เป็นพระเจ้า
จักรพรรดิราช หรือศาสดาเอกในโลก ฯ

๓. เจ้าชายสิทธัตถะทรงปรารภอะไรจึงเสด็จออกบรรพชา ? หลังจากบรรพชา
แล้วกี่ปีจึงตรัสรู้ ?  
ตอบ:

๓. ทรงปรารภความแก่ ความเจ็บ ความตาย และสมณะ (เทวทูต ๔) ฯ

๖ ปี จึงตรัสรู้ ฯ

๔. พระพุทธเจ้าประสูติ ตรัสรู้ ปรินิพพานที่ใต้ต้นไม้อะไร ? 
ตอบ:

๔. ประสูติ และ ปรินิพพาน ใต้ต้นสาละ

ตรัสรู้ ใต้ต้นโพธิ์ (อัสสัตถพฤกษ์) ฯ

๕. ในปฐมเทศนา พระพุทธเจ้าทรงแสดงอริยสัจไว้เท่าไร ? อะไรบ้าง ?
ตอบ:

๕. ทรงแสดงอริยสัจไว้ ๔ ประการ ฯ

คือ

๑. ทุกข์

๒. สมุทัย

๓. นิโรธ

๔. มรรค ฯ

๖. เพราะเหตุใดพระพุทธเจ้าทรงเลือกแคว้นมคธเป็นที่ประดิษฐาน
พระพุทธศาสนาเป็นครั้งแรก ?
 ตอบ:

๖. เพราะแคว้นมคธเป็นเมืองใหญ่มีอำนาจและบริบูรณ์ด้วยสมบัติ คับคั่ง
ด้วยประชาชน พระเจ้าพิมพิสารทรงปกครองโดยสิทธิ์ขาด ทั้งเป็นที่อยู่
แห่งครูเจ้าลัทธิมากกว่ามาก ฯ

๗. ผู้ใดได้ถวายภัตตาหารมื้อแรกหลังจากตรัสรู้ และภัตตาหารมื้อสุดท้าย
ก่อนปรินิพพานแก่พระพุทธเจ้า ?
 ตอบ:

๗. ตปุสสะและภัลลิกะ ๒ พาณิช ได้ถวายภัตตาหารมื้อแรกหลังจากตรัสรู้แล้ว

นายจุนทกัมมารบุตร ได้ถวายภัตตาหารมื้อสุดท้ายก่อนปรินิพพาน ฯ

ศาสนพิธี

๘. จงให้ความหมายของคำต่อไปนี้

ก. กุศลพิธี

ข. พุทธมามกะ

ค. บุญพิธี

ง. ปาฏิบุคลิกทาน

จ. สังฆทาน
ตอบ:

๘. ก. กุศลพิธี หมายถึง พิธีการบำเพ็ญกุศล

ข. พุทธมามกะ หมายถึง ผู้ประกาศตนว่าเป็นผู้รับนับถือพระพุทธเจ้า เป็นการแสดงตนให้ปรากฏว่ายอมรับนับถือพระพุทธศาสนาประจำชีวิตของตน

ค. บุญพิธี หมายถึง พิธีการทำบุญ

ง. ปาฏิบุคลิกทาน หมายถึง ทานที่ถวายเจาะจงเฉพาะรูปนั้นรูปนี้

จ. สังฆทาน หมายถึง ทานที่ถวายไม่เจาะจงรูปใด มอบเป็นของกลาง
ให้สงฆ์เฉลี่ยกันใช้สอย ฯ

๙. การแสดงความเคารพพระมีกี่วิธี ? อะไรบ้าง ? 
ตอบ:

๙. มี ๓ วิธี ฯ

คือ

๑. ประนมมือ ในบาลีเรียกว่า ทำอัญชลี

๒. ไหว้ ในบาลีเรียกว่า นมัสการ

๓. กราบ ในบาลีเรียกว่า อภิวาท ฯ

๑๐. การกรวดน้ำมีวิธีทำอย่างไรบ้าง ? คำกรวดน้ำแบบย่อที่สุดว่าอย่างไร ? 
ตอบ:

๑๐. วิธีกรวดน้ำ คือเตรียมน้ำสะอาดใส่ไว้ในภาชนะที่ใส่น้ำกรวด พอ
พระสงฆ์เริ่มอนุโมทนาด้วยบทว่า ยถา… ก็เริ่มกรวดน้ำ โดยตั้งใจนึกอุทิศส่วนบุญ ฯ

คำกรวดน้ำแบบย่อว่า อิทํ เม าตีนํ โหตุ แปลว่า ขอบุญกุศลนี้
จงสำเร็จแก่ญาติทั้งหลายของข้าพเจ้าเถิด หรือ สุขิตา โหนฺตุ าตโย
แปลว่า ขอญาติทั้งหลายจงเป็นสุขๆ เถิด ฯ

**********

Cr. ภาพจาก : http://mahamodo.com/