๓๑๗.๑ ราชปุโรหิต

๓๑๗.๑ ราชปุโรหิต

ก)

เวทเวทงฺคตตฺวญฺโญ, ชปฺปโหมปรายโณ;

อาสีวาทวโจยุตฺโต, เอส ราชปุโรหิโตฯ

ผู้ใดฉลาดในพระเวทและองค์แหงพระเวท์,

มีความจดจ่อขยันร่ายมนต์และบูชายัญ;

เป็นผู้ฉลาดในการกล่าวสรรเสริญเจริญพร,

ผู้นั้น ท่านเรียกว่า ปุโรหิตของพระราชา.

..

ศัพท์น่ารู้ :

เวทเวทงฺคตตฺวญฺโญ: (ผู้ฉลายในพระเวทและองค์ต่างๆแห่งพระเวท ?) เวท-เวทงฺค-ตตฺวญฺญ+สิ, ศัพท์ว่า ตตฺวญฺโญ ยังไม่ทราบว่าควรจะตัดว่าอย่างไร? ในจาณักยนีติเป็น …. ตตฺตญฺโญ ก็ยังไม่ชัดเจนอยู่ดี จึงขอฝากไว้ก่อน และขอแปลเอาความนำร่องไว้ก่อนนะครับ ท่านผู้โปรดให้อภัย มีความเห็นประการใด โปรดแจ้งเข้ามา จัดเป็นพระคุณอย่างสูง

ชปฺปโหมปรายโณ: (ผู้ขยันในการร่ายมนต์และบูชายัญ) ชปฺปโหมปรายณ+สิ, ชปฺป (การร่ายมนต์, การบ่น), โหม (การเซ่น, การบูชายัญ), ปรายณ (ในที่อาศัย, จดจ่อ ขยัน ประธาน, ที่น่าปรารถนา), คำแปลนีมาในอภิธาน. คาถา ๙๖๓. ที่ว่า  "นิสฺสเย ตปฺปเร อิฏฺเฐ, ปรายณปทํ ติสุ.“

อาสีวาทวโจยุตฺโต: (ประกอบด้วยถ้อยคำกล่าวสรรเสริญ, ผู้ฉลาดในการกล่าวให้พร) อาสีวาทวโจยุตฺต+สิ, อาสีวาท (การประสาทพร, พร), วจ (ถ้อยคำ, คำพูด), ยุตฺต (ประกอบแล้ว, สามารถ, เก่ง, ชำนาญ)

เอส (นั้น) เอต+สิ, 

ราชปุโรหิโต: (ปุโรหิตของพระราชา, ที่ปรึกษา-) ราชปุโรหิต+สิ

..