๓๓๑. หญิงเก่งกว่าชาย
ทฺวิคุโณ ถีนมาหาโร, พุทฺธิจาปิ จตุคฺคุโณ;
ฉคฺคุโณ โหติ วายาโม, กาโม ตฺวฏฺฐคุโณ ภเวฯ
(รูป, เสียง, กลิ่น, รส, สัมผัน) กว่าชาย ๘ เท่า.“
(กวิทปฺปณนีติ ๓๓๑, โลกนีติ ๑๖๑, มหารหนีติ ๒๐๐, ธมฺมนีติ ๑๖๗)
..
ศัพท์น่ารู้ :
ทฺวิคุโณ (สองเท่า, สองคุณ) ทฺวิคุณ+สิ
ถีนมาหาโร = ถีนํ+อาหาโร, ถี+นํ > ถีนํ (แก่/ของหญิง ท.), อาหาร+สิ > อาหาโร (อาหาร) วิ. อาหรตีติ อาหาโร. (สิ่งที่นำมา ชื่อว่า อาหาร). อา+√หร-หรเณ+ณ กัตตุรูป กัตตุสาธนะ
พุทฺธิ (ความรู้, ปัญญา, ความคิดสร้างสรรค์) พุทฺธิ+สิ
จาปิ (แม้ด้วย, และแม้) สมูหนิบาต
จตุคฺคุโณ (สี่เท่า) จตุคฺคุณ+สิ
ฉคฺคุโณ (หกเท่า) ฉคฺคุณ+สิ
โหติ (ย่อมเป็น) √หู-สตฺตายํ+อ+ติ ภูวาทิคณะ กัตตัวาจก
วายาโม (ความพยายาม, ขยัน, มั่นเพียร) วายาม+สิ
กาโม (ความต้องการ, ความใคร่, ปรารถนา) กาม+สิ
ตฺวฏฺฐคุโณ = ตุ+อฏฺฐคุโณ, ตุ (ส่วน, แต่) นิบาต, อฏฺฐคุณ+สิ > อฏฺฐคุโณ (แปดเท่า)
ภเว (พึงเป็น) √ภู-สตฺตายํ+อ+เอยฺย ภูวาทิคณะ กัตตุวาจก
..
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen