๔๑๓. บุญและบาปให้ผลต่างกัน

๔๑๓. บุญและบาปให้ผลต่างกัน

น หิ ธมฺโม อธมฺโม จ, อุโภ สมวิปากิโน;

อธมฺโม นิรยํ เนติ, ธมฺโม ปาเปติ สุคฺคตึ.

แท้ที่จริงแล้ว สภาวธรรม ๒ อย่างคือ 

ธรรมและอธรรมมีวิบากเสมอกัน หามิได้

อธรรม(บาป อกุศล) ย่อมนำไปสู่นรก 

ส่วนธรรมะ(บุญ, กุศล)ย่อมให้ถึงสุคติ.

(ธรรมนีติ ปกิณณกกถา ๔๑๓, ขุ. ชา. ๒๗/๒๒๘๔ อโยฆรชาดก)

--

ศัพท์น่ารู้ : 

น (ไม่, หามิได้) นิบาตบอกปฏิเสธ

หิ (จริงแท้, ที่แท้, เพราะ) นิบาตบอก เหตุ-เหตุ, อวธารณ-ตัดสิน.

ธมฺโม (ธรรมะ, สุจริตธรรม) ธมฺม+สิ

อธมฺโม (อธรรมะ, ทุจริตธรรม) น+ธมฺม > อธมฺม+สิ

จ (ด้วย, และ) นิบาตบอกการรวบรวมบท-ปทสมุจจยะ

อุโภ (ทั้งสอง) อุภ+โย แปลง โย เป็น โอ ด้วย ตุ ศัพท์ในสูตรว่า ตโต โยนโม ตุ. (รู ๑๖๐)

สมวิปากิโน (มีวิบากเสมอกัน, มีผลเสมอกัน) สม+วิปาก > สมวิปาก+อี > สมวิปากี+โย

นิรยํ (นรก, ทุคติ) นิรย+อํ

เนติ (ย่อมนำไป) √นี+อ+ติ ภูวาทิ. กัตตุ.

ปาเปติ (ย่อมให้ถึง) ป+√อป+เณ+ติ สฺวาทิ. เหตุกัตตุ. 

สุคฺคตึ, สุคติ (สุคติ, สวรรค์) สุคฺคติ+อํ, ซ้อน คฺ เพื่อรักษาฉันท์

--

อีกสำนวนหนึ่งจาก โลกนีติไตรพากย์ (พากย์ธัมมนีติ) ของ เสฐียรโกเศศ-นาคประทีป ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้

สภาพทั้งสองคือธรรมกับอธรรม 

มีผลไม่เหมือนกัน 

อธรรมนำไปสู่นรก 

ธรรมให้ถึงสวรรค์.

--

อีกสำนวนหนึ่ง จากราชนีติ ธรรมนีติ โดย นายทอง หงศ์ลดารมภ์ (มหากิม) ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้..

ธรรมะ กับ อธรรมะ มีผลไม่เหมือนกัน

อธรรมนำเข้าหานรก

ธรรมะนำเข้าหาสุคติ.

--