๓๐. ผู้พิการวิชาความรู้

๓๐. ผู้พิการวิชาความรู้

อเวยฺยากรโณ ตฺวนฺโธ, พธิโร โกสวชฺชิโต;

สาหิจฺจรหิโต ปงฺคุ, มูโค ตกฺกวิวชฺชิโตฯ

“ผู้ไม่ศีกษาไวยากรณ์เหมือนคนตาบอด, 

ผู้ไม่ศึกษาคัมภีร์อภิธานเหมือนคนหูหนวก;

ผู้ไม่ศึกษาคัมภีร์อลังการเหมือนคนง่อย,

ผู้ไม่ศึกษาคัมภีร์ฉันท์เหมือนคนใบ้.“

(กวิทปฺปณนีติ, หมวดบัณฑิต, ๓๐, โอวาท ๘๐ บท ๕๗ วัดท่ามะโอ)

..

ศัพท์น่ารู้ :

อเวยฺยากรโณ (คนไม่ศึกษาไวยากรณ์, -ไม่รู้ไวยากรณ์) น+เวยฺยากรณ > อเวยฺยากรณ+สิ

ตฺวนฺโธ, ตัดบทเป็น ตุ+อนฺโธ (ที่แท้, จริงอยู่+คนตาบอด)  อนฺธ+สิ

พธิโร (คนหูหนวก) พธิร+สิ

โกสวชฺชิโต (ผู้เว้นจากคัมภีร์โกสะ -อภิธาน, -พจนานุกรม) โกส+วชฺชิต > โกสวชฺชิต+สิ

สาหิจฺจรหิโต (ผู้เว้นจากคัมภีร์สาหิจจะ, -อลังการ, -การประพันธ์) สาหิจฺจ+รหิต > สาหิจฺจรหิต+สิ

ปงฺคุ (คนง่อย, คนเปลี้ย,​ แขนขาพิการ) ปงฺคุ+สิ

มูโค (คนใบ้) มูค+สิ

ตกฺกวิวชฺชิโต (ผู้เว้นจากคัมภีร์ตักกะ, -ฉันท์, -การแต่งกลอน) ตกฺก+วิวชฺขิต > ตกฺกวิวชฺชิต+สิ

..