๒๑๘. สวยแต่รูป-จูบไม่หอม

๒๑๘. สวยแต่รูป-จูบไม่หอม

ยถา อุทุมฺพรปกฺกา, พหิรตฺตกา เอว จ;

อนฺโตกิมิลสมฺปุณฺณา, เอวํ ทุชฺชนหทยาฯ

“มะเดื่อสุกภายนอกดูมีสีแดงสดใส,

แต่ภายในเต็มไปด้วยหนอน ฉันใด,

หัวใจของทุรชนคนชั่ว ก็มีลักษณะ

คล้ายกัน ฉันนั้นนั่นเทียว”.

(กวิทัปปณนีติ หมวดคนพาล ๒๑๘ โลกนีติ ๔๓)

..

ศัพท์น่ารู้ :

ยถา: (ฉันใด) เป็นนิบาต

อุทุมฺพรปกฺกา: (มะเดื่อสุก) อุทุมฺพร+ปกฺก > อุทุมฺพรปกฺก+โย, อุทุมฺพร (ผลมะเดื่อ), ปกฺก (สุก, แห้ง)

พหิรตฺตกา: (ภายนอกสีแดง, มีสีแดงภายนอก) หหิ+รตฺตก > พหิรตฺตก+โย, พหิ (ภายนอก) รตฺตก (สีแดงเรื่อ) 

เอว: (นั้นเทียว) เป็นนิบาต

จ: (ด้วย, และ) เป็นนิบาต

อนฺโตกิมิลสมฺปุณฺณา: (ภายในเต็มด้วยหนอน, มีหนอนเต็มข้างใน) อนฺโต+กิมิล+สมฺปุณฺณ > อนฺโตกิมิลสมฺปุณฺณ+โย, อนฺโต (ภายใน, ข้างใน), กิมิล (หนอน), สมฺปุณฺณ (เต็ม, สมบูรณ์) 

เอวํ: (ฉันนั้น) เป็นนิบาต

ทุชฺชนหทยา: (ใจของคนพาล, หหัยของทุรชน) ทุชฺชน+หทย > ทุชฺชนหทย+โย, ทุชฺชน (คนชั่ว, คนพาล, ทุรชน), หทย (หัวใจ, จิตใจ, น้ำใจ) 

……..