๓๙๘. บาปบุญมีผลต่างกัน

๓๙๘. บาปบุญมีผลต่างกัน

ทุกฺขํ ปาปสฺส ปุญฺญสฺส, สุขํ มิสฺสสฺส มิสฺสกํ;

สพฺพํ สทิสกํ ยาติ, ญาตพฺพํ กมฺมุโน ผลํ.

ความทุกข์เป็นผลแห่งบาป

ความสุขเป็นผลแห่งบุญ

หากปนกันย่อมมีผลปนกัน

หากล้วนๆ(ไม่ปนกัน)ย่อมมีผลเช่นกับตน

ผู้รู้ควรทราบผลแห่งกรรม(ดังนี้แล).

(ธรรมนีติ ปกิณณกกถา ๓๙๘)

--

ศัพท์น่ารู้ : 

ทุกฺขํ (สภาพที่ทนได้ยาก, ความทุกข์) ทุกฺข+สิ นป.

ปาปสฺส (แห่งบาป, ความชั่ว) ปาป+ส นป.

ปุญฺญสฺส (แห่งบุญ, ความดี) ปุญฺญ+ส นป.

สุขํ (ความสุข) สุข+สิ นป.

มิสฺสสฺส (ที่ผสมกัน, ที่ปะปนกัน) มิสฺส+ส

มิสฺสกํ (ที่ผสมกัน, ที่ปนกัน) มิสฺสก+อํ

สพฺพํ (ทั้งปวง, ทั้งมวล, ล้วนๆ) สพฺพ+สิ สัพพนาม

สทิสกํ  (เช่นกับด้วยตน, เห็นเป็นเช่นนั้น) สทิสก+อํ

ยาติ (ย่อมถึง) √ยา+อ+ติ ภูวาทิ. กัตตุ. 

ญาตพฺพํ (อันบุคคลควรทราบ, พึงรู้) √ญา+ตพฺพ > ญาตพฺพ+สิ กิ.กิต.

กมฺมุโน (แห่งกรรา, ของกรรม) กมฺม+ส

ผลํ (ผล, สิ่งที่จะได้รับ) ผล+สิ

--

อีกสำนวนหนึ่งจาก โลกนีติไตรพากย์ (พากย์ธัมมนีติ) ของ เสฐียรโกเศศ-นาคประทีป ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้

สูจงทราบว่า บาปอำนวยทุกข์ บุญอำนวยสุข

หากปนกัน ก็สุขบ้างทุกข์บ้าง ผลแห่งกรรมทุก

อย่าง ย่อมมีลักษณะเหมือนกับเหตุ.

--

อีกสำนวนหนึ่ง จากราชนีติ ธรรมนีติ โดย นายทอง หงศ์ลดารมภ์ (มหากิม) ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้..

สูเจ้าจงรู้เถิด บาปให้ผลเป็นทุกข์

บุญให้ผลเป็นสุข ถ้าปะปนกัน

ก็จะสุขบ้างทุกข์บ้าง

ผลแห่งกรรมทุกอย่างย่อมมีลักษณะเหมือนกับเหตุ.

--