ปัญหาและเฉลย(แปลไทยเป็นมคธ) ประโยค ป.ธ. 6 ปี 2554

 

พระอภิธรรมใครว่ายาก ชุดที่ ๒๘ เจตสิก และการแบ่งประเภทเจตสิก (๗)

 

๑๑๓.๒ สิ่งที่ผู้มีปัญญาพึงทำ

 ๑๑๓.๒ สิ่งที่ผู้มีปัญญาพึงทำ

จกฺขุมาสฺส ยถา อนฺโธ, โสตวา พธิโร ยถา;

ปญฺญวาสฺส ยถา มูโค, พลวา ทุพฺพโลริว;

อถ อตฺเถ สมุปฺปนฺเน, สเยถ มตสายิตํฯ

„ผู้มีปัญญาถึงมีตาดีก็พึงเป็นเหมือนคนตาบอด, 

ถึงมีหูดีก็พึงทำเป็นเหมือนคนหูหนวก; 

ถึงมีปัญญาก็พึงเป็นเหมือนคนใบ้, 

ถึงมีกำลังก็พึงเป็นดุจคนทุรพล; 

แต่เมื่อสิ่งเป็นประโยชน์เกิดขึ้น, 

ถึงจะนอนอยู่ในเวลาใกล้ตาย 

(ก็ควรทําประโยชน์นั้นให้สำเร็จเถิด).“

(กวิทัปปณนีติ หมวดบัณฑิต ๑๑๓.๒ ธัมมนีติ ๕๐ ขุ. เถร. ๒๖/๓๖๖ มหากัจจายนเถระ)

..

ปัญหาและเฉลย(แปลมคธเป็นไทย) ประโยค ป.ธ. 9 ปี 2553

 

รวมปัญหาธรรมศึกษาชั้นตรี-โดยวัดไผ่เงินโชตนาราม

 

พระอภิธรรมใครว่ายาก ชุดที่ ๒๗ เจตสิก และการแบ่งประเภทเจตสิก (๖)

 

๑๑๓.๑ แกล้งเป็นย่อมเห็นธรรม

 ๑๑๓.๑ แกล้งเป็นย่อมเห็นธรรม

ปรูปวาเท พธิโร, ปรวชฺเช อโลจโน;

ปงฺคุโล อญฺญนารีสุ, ทุสฺสตกฺเก อเจตโนฯ

“ในการว่าร้ายผู้อื่น ควรทำเป็นหูหนวก,

ในโทษของผู้อื่น ควรทำดุจว่าตาบอด;

ในลูกเมียของผู้อื่น ควรทำเป็นดุจคนง่อย,

ในการคิดร้ายคนอื่น ควรเป็นดุจคนไร้คิด.“

(กวิทัปปณนีติ หมวดบัณฑิต ๑๑๓.๑ มหารหนีติ ๕๙)

..

ปัญหาและเฉลย(แปลไทยเป็นมคธ) ประโยค ป.ธ. 9 ปี 2553

 

พระอภิธรรมใครว่ายาก ชุดที่ ๒๖ เจตสิก และการแบ่งประเภทเจตสิก (๕)

 

๑๑๒. ผู้ดุจกลองและเจ้าแห่งฝน

๑๑๒. ผู้ดุจกลองและเจ้าแห่งฝน

อปุฏฺโฐ ปณฺฑิโต เภรี, ปชฺชุนฺโน โหติ ปุจฺฉิโต;

พาโล ปุฏฺโฐ อปุฏฺโฐ จ, พหุํ วิกตฺถเต สทาฯ

“บัณฑิตเมื่อยังไม่ถูกถามย่อมเป็นดุจกลอง,

แต่ถ้าถูกถามแล้ว ย่อมเป็นดุจฝนห่าใหญ่;

คนพาลจะถูกถามหรือไม่ถูกถามก็ตาม,

ย่อมโอ้อวดคุณของตนได้ทุกเมื่อ.“

(กวิทัปปณนีติ หมวดบัณฑิต ๑๑๒ โลกนีติ ๑๒ มหารหนีติ ๕๓ ธัมมนีติ ๔๖)

..

ปัญหาและเฉลย(แต่งไทยเป็นมคธ) ประโยค ป.ธ. 9 ปี 2553

 

พระอภิธรรมใครว่ายาก ชุดที่ ๒๕ เจตสิก และการแบ่งประเภทเจตสิก (๔)

 

๑๑๑. นิสัยคนคมในฝัก

 ๑๑๑. นิสัยคนคมในฝัก

สุตสนฺนิจฺจยา ธีรา, ตุณฺหีภูตา อปุจฺฉิตา;

ปุณฺณา สุภาสิเตนาปิ, ฆณฺฏาที ฆฏฺฏิตา ยถา ฯ

“เหล่านักปราชญ์ผู้มีความรู้แน่น,

แม้ท่านจะสมบูรณ์ด้วยคำสุภาษิต

หากไม่ถูกถาม ท่านก็จะเป็นผู้นิ่งเงียบ,

ดุจระฆังเป็นต้น เมื่อถูกเคาะถึงจะมีเสียงดัง.“

(กวิทัปปณนีติ หมวดบัณฑิต ๑๑๑ มหารหนีติ ๕๒)

..

ปัญหาและเฉลย(แปลมคธเป็นไทย) ประโยค ป.ธ. 8 ปี 2553

 

พระอภิธรรมใครว่ายาก ชุดที่ ๒๔ เจตสิก และการแบ่งประเภทเจตสิก (๓)