สทฺทนีติปฺปกรณํ (สุตฺตมาลา) รวมเล่ม

 สทฺทนีติปฺปกรณํ (สุตฺตมาลา) รวมเล่ม

พระอภิธรรมใครว่ายาก ชุดที่ ๑๐๐ ปริจเฉทที่ ๕ วิถีมุตตสังคหวิภาค (ต่อ)

 

๑๘๔. ร่มเงาแห่งความสุข

๑๘๔. ร่มเงาแห่งความสุข

สุขา รุกฺขสฺส ฉายาว, ตโต ญาติมาตาปิตุ;

ตโต อาเจรสฺส รญฺโญ, ตโต พุทฺธสฺสเนกธาฯ

"ร่มเงาต้นไม้แลเป็นเหตุนำสุขมาให้,

ร่มเงาของญาติและพ่อแม่ เป็นสุขกว่านั้น;

ร่มเงาแห่งครูอาจารย์ เป็นสุขกว่านั้น,

ร่มเงาแห่งพระราชา เป็นสุขกว่านั้น,

ร่มเงาแห่งพระพุทธศาสนา นำสุขมาให้

มากมายกว่าร่มเงาเหล่านั้น.“

(กวิทัปปณนีติ หมวดคนดี ๑๘๔, โลกนีติ ๕๐, ธัมมนีติ ๑๑)

..

ปทรูปสิทฺธิปกรณํ (รวมเล่ม)

 

ปทรูปสิทฺธิปกรณํ (รวมเล่ม)

พระอภิธรรมใครว่ายาก ชุดที่ ๙๙ ปริจเฉทที่ ๕ วิถีมุตตสังคหวิภาค (ต่อ)

 

๑๘๓ คำสัตบุรุษจะไม่ผันแปร

๑๘๓ คำสัตบุรุษจะไม่ผันแปร

อุเทยฺย ภาณุ ปจฺฉิเม, นเมยฺย เมรุอทฺทิปิ;

สีตลํ ยทิ นรคฺคิ, ปพฺพตคฺเค จ อุปฺปลํ;

วิกเส น วิปริตา, สาธุวาจา กุทาจนํฯ

“พระอาทิตย์ พึงขึ้นทางตะวันตก,

แม้เขาสุเมรุ พึงน้อมลงมา,

แม้ไฟในนรก พึงดับเย็น,

และดอกบัว พึงบานบนยอดเขา,

คำของสัตบุรุษ ย่อมไม่ผันแปร ในกาลไหน ๆ”

(กวิทัปปณนีติ หมวดคนดี ๑๘๓, โลกนีติ ๔๙)

..

พระอภิธรรมใครว่ายาก ชุดที่ ๙๘ ปริจเฉทที่ ๕ วิถีมุตตสังคหวิภาค (ต่อ)

 

๑๘๒. ผู้สืบสกุลที่แท้จริง

๑๘๒. ผู้สืบสกุลที่แท้จริง

กุลชาโต กุลปุตฺโต, กุลวํสสุรกฺขิโต;

อตฺตนา ทุกฺขปฺปตฺโตปิ, หีนกมฺมํ น การเยฯ

“กุลบุตร ผู้เกิดในตระกูล,

ผู้รักษาดำรงวงศ์สกุลอย่างดี,

แม้ตนจะตกทุกข์ได้ยาก,

ย่อมไม่ทำกรรมชั่วเองและไม่ชวนคนอื่นให้ทำด้วย.“

(กวิทัปปณนีติ หมวดคนดี ๑๘๒, โลกนีติ ๔๗, ธัมมนีติ ๒๓๘)

..

พระอภิธรรมใครว่ายาก ชุดที่ ๙๗ ปริจเฉทที่ ๕ วิถีมุตตสังคหวิภาค (ต่อ)

 

๑๘๐-๑๘๑. วัตรบทของสัตบุรุษ

๑๘๐-๑๘๑. วัตรบทของสัตบุรุษ

มาตาเปตฺติภรํ ชนฺตุํ, กุเล เชฏฺฐาปจายินํ;

สณฺหํ สขิลสมฺภาสํ, เปสุเณยฺยปฺปหายินํฯ

มเจฺฉรวินเย ยุตฺตํ, สจฺจํ โกธาภิภุํ นรํ;

ตํ เว เทวา ตาวตึสา, อาหุ ‘‘สปฺปุริโส’’อิติฯ

„เทวดาชั้นดาวดึงส์ กล่าวถึงนรชน 

ผู้เป็นบุคคลเลี้ยงมารดาบิดา,

มีปรกติประพฤติอ่อนน้อมต่อผู้ใหญ่ในตระกูล, 

เจรจาอ่อนหวาน, กล่าวแต่คำสมานมิตรสหาย, 

ละคำส่อเสียด, ประกอบในอุบายเป็นเครื่องกำจัด-

ความตระหนี่, มีวาจาสัตย์, ครอบงำความโกรธได้ 

นั้นแลว่า เป็นสัปบุรุษ ดังนี้.“

(กวิทัปปณนีติ หมวดคนดี ๑๘๐-๑  นรทักขทีปนี ๒๑๘-๙, สํ. ส. ๑๕/๙๐๗, ๙๑๑)

..

ปัญหาและเฉลย(แปลมคธเป็นไทย) ประโยค ป.ธ. 9 ปี 2560

 

พระอภิธรรมใครว่ายาก ชุดที่ ๙๖ ปริจเฉทที่ ๕ วิถีมุตตสังคหวิภาค (ต่อ)

 

๑๗๙ ลักษณะของสัตบุรุษ

๑๗๙ ลักษณะของสัตบุรุษ

โย เว กตญฺญู กตเวที ธีโร,

กลฺยาณมิตฺโต ทฬฺหภตฺติ จ โหติ;

ทุกฺขิตสฺส สกฺกจฺจ กโรติ กิจฺจํ,

ตถาวิธํ สปฺปุริสํ วทนฺติฯ

"ผู้ใดแล เป็นคนกตัญญูกตเวที มีปัญญา, 

มีกัลยาณมิตร และมีความภักดีมั่นคง; 

ช่วยทำกิจของมิตรผู้ตกยากโดยเต็มใจ, 

บัณฑิตเรียกคนเช่นนั้นว่าสัตบุรุษ.“

(กวิทัปปณนีติ หมวดคนดี ๑๗๙ มหารหนีติ ๑๖๒ ธัมมนีติ ๑๐๙  นรทักขทีปนี ๒๑๗ ขุ. ชา. ๒๗/๒๔๖๖ สรภังคชาดก)

..

ปัญหาและเฉลย(แปลไทยเป็นมคธ) ประโยค ป.ธ. 9 ปี 2560

 

พระอภิธรรมใครว่ายาก ชุดที่ ๙๕ ปริจเฉทที่ ๕ วิถีมุตตสังคหวิภาค (ต่อ)