ปัญหาและเฉลย(วิชาพุทธานุพุทธประวัติ) ธรรมศึกษาชั้นเอก ปี 2545

ปัญหาและเฉลยวิชาพุทธานุพุทธประวัติ ธรรมศึกษาชั้นเอก

สอบในสนามหลวง

วันอาทิตย์ ที่ ๒๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๕

________________________

๑. พุทธานุพุทธประวัติ ศึกษาเกี่ยวกับเรื่องอะไร ?

ก. ประวัติพระพุทธเจ้า ข. ประวัติพระสาวก

ค. ประวัติพระพุทธเจ้าและพระสาวก ง. ลัทธิประเพณีต่างๆ

๒. ประเทศไทยตั้งอยู่ทางทิศใด ของประเทศอินเดีย ?

ก. ทิศทักษิณ ข. ทิศบูรพา

ค. ทิศพายัพ ง. ทิศอาคเนย์

๓. ข้อใด ไม่ใช่บุพพนิมิต ๕ ประการ ที่ปรากฏแก่พระมหาสัตว์ก่อนเสด็จจุติยังโลกมนุษย์ ?

ก. ทิพยภูษาที่ทรงมีสีเศร้าหมอง ข. พระสรีระกายมีอาการชราปรากฏ

ค. พระเสโทไหลออกจากพระนลาฏ ง. ทิพยบุปผาที่ประดับกายเหี่ยวแห้ง

ปัญหาและเฉลย(วิชาธรรม) ธรรมศึกษาชั้นเอก ปี 2545

ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม ธรรมศึกษาชั้นเอก

สอบในสนามหลวง

วันอาทิตย์ ที่ ๒๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๕

_________________________

๑. บุคคลจะพ้นจากบ่วงแห่งมารได้ ด้วยวิธีใด ?

ก. สำรวมอินทรีย์ ข. สำรวมในกาม

ค. สำรวมจิต ง. ถูกทุกข้อ

๒. อะไร เรียกว่า มาร ?

ก. กิเลสกาม ข. วัตถุกาม

ค. กามตัณหา ง. กามฉันทะ

๓. รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ที่น่าใคร่ จัดเป็นกามชนิดใด ?

ก. กิเลสกาม ข. วัตถุกาม

ค. กามโอฆะ ง. กามโยคะ

ปัญหาและเฉลย(วิชาอนุพุทธประวัติ) ธรรมศึกษาชั้นโท ปี 2545

ปัญหาและเฉลยวิชาอนุพุทธประวัติ ธรรมศึกษาชั้นโท

สอบในสนามหลวง

วันอาทิตย์ ที่ ๒๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๕

__________________________

๑. พระสาวกผู้ตรัสรู้ตามพระพุทธเจ้า เรียกว่าอะไร ?

ก. พระสงฆ์ ข. พระอนุพุทธะ

ค. พระเสขะ ง. พระอเสขะ

๒. พระสาวกรูปใด เคยทำนายพระลักษณะของพระมหาบุรุษ ?

ก. พระอัญญาโกณฑัญญะ ข. พระวัปปะ

ค. พระภัททิยะ ง. พระอัสสชิ

๓. พระปัญจวัคคีย์ อยู่เฝ้าอุปัฏฐากพระมหาบุรุษกี่ปี ?

ก. ๒ ปี ข. ๓ ปี

ค. ๕ ปี ง. ๖ ปี

ปัญหาและเฉลย(วิชาธรรม) ธรรมศึกษาชั้นโท ปี 2545

ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม ธรรมศึกษาชั้นโท

สอบในสนามหลวง

วันอาทิตย์ ที่ ๒๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๕

___________________________

๑. การศึกษานับเป็นสิ่งสำคัญ พระเสขะ ต้องศึกษาเรื่องอะไร ?

ก. พระธรรมวินัย ข. สมถวิปัสสนา

ค. พระไตรปิฎก ง. ศีล สมาธิ ปัญญา

๒. คำว่า สมถะ หมายถึงอะไร ?

ก. มักน้อย ข. พอมีพอกิน

ค. ความสงบ ง. ความเห็นแจ้ง

ธัมมปทปาฬิ-แปล ๒๕. ภิกขุวรรค

๒๕. ภิกฺขุวคฺโค

คาถาธรรมบท ภิกขุวรรคที่ ๒๕

๑.ปญฺจภิกฺขุวตฺถุ.(๒๕๔)

๓๖๐.

จกฺขุนา สํวโร สาธุ, สาธุ โสเตน สํวโร;


ฆาเนน สํวโร สาธุ, สาธุ ชิวฺหาย สํวโรฯ

ความสำรวมด้วยจักษุเป็นความดี ความสำรวมด้วยหูเป็นความดี ความสำรวมด้วยจมูกเป็นความดี ความสำรวมด้วยลิ้นเป็นความดี. (๒๕:๑)

๓๖๑.

กาเยน สํวโร สาธุ, สาธุ วาจาย สํวโร;


มนสา สํวโร สาธุ, สาธุ สพฺพตฺถ สํวโร;


สพฺพตฺถ สํวุโต ภิกฺขุ, สพฺพทุกฺขา ปมุจฺจติฯ

ความสำรวมด้วยกายเป็นความดี ความสำรวมด้วยวาจาเป็นความดี ความสำรวมด้วยใจเป็นความดีความสำรวมในทวารทั้งปวงเป็นความดี ภิกษุผู้สำรวมแล้ว

ในทวารทั้งปวง ย่อมพ้นจากทุกข์ทั้งปวงได้. (๒๕:๒)

ธัมมปทปาฬิ-แปล ๒๔. ตัณหาวรรค

๒๔. ตณฺหาวคฺโค

คาถาธรรมบท ตัณหาวรรคที่ ๒๔

๑.กปิลมจฺฉวตฺถุ.(๒๔๒)

๓๓๔.

มนุชสฺส ปมตฺตจาริโน, ตณฺหา วฑฺฒติ มาลุวา วิย;


โส ปลวตี หุราหุรํ, ผลมิจฺฉํว วนสฺมึ วานโรฯ

ตัณหาย่อมเจริญแก่มนุษย์ผู้ประพฤติประมาท ดุจเคลือเถาย่านทราย ฉะนั้น บุคคลนั้นย่อมเร่ร่อนไปสู่ภพน้อยใหญ่ ดังวานรปรารถนาผลไม้เร่ร่อนไปในป่า ฉะนั้น. (๒๔:๑)

๓๓๕.

ยํ เอสา สหตี ชมฺมี, ตณฺหา โลเก วิสตฺติกา;


โสกา ตสฺส ปวฑฺฒนฺติ, อภิวฑฺฒํว พีรณํฯ

ตัณหานี้ลามกซ่านไปในอารมณ์ต่างๆ ในโลก ย่อมครอบงำบุคคลใด ความโศกทั้งหลายย่อมเจริญแก่บุคคลนั้น ดุจหญ้าคมบางอันฝนตกเชยแล้วงอกงามอยู่ในป่า ฉะนั้น. (๒๔:๒)

ปัญหาและเฉลย(วิชาวินัยบัญญัติ) นักธรรมชั้นเอก ปี 2544

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นเอก

สอบในสนามหลวง

วันจันทร์ ที่ ๕ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๔

____________________

๑.

๑.๑

อปโลกนกรรมมีกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ?

๑.๒

สงฆ์ผู้ทำสังฆกรรม มีกำหนดจำนวนไว้อย่างไร ?

ตอบ:

๑.๑

มี ๕ อย่างคือ

๑) นิสสารณา นาสนะสามเณรผู้กล่าวตู่พระผู้มีพระภาคเจ้า

๒) โอสารณา รับสามเณรผู้ถูกนาสนะแล้วกลับประพฤติเรียบร้อย ให้เข้าหมู่

๓) ภัณฑูกรรม บอกขออนุญาตปลงผมคนผู้จะบวชอันภิกษุจะทำเอง

๔) พรหมทัณฑ์ ประกาศไม่ว่ากล่าวภิกษุหัวดื้อว่ายาก

๕) กัมมลักขณะ อปโลกน์แจกอาหารในโรงฉันเป็นต้น

๑.๒

มีกำหนดจำนวนไว้ดังนี้

จตุวรรค สงฆ์มีจำนวน ๔ รูป

ปัญจวรรค สงฆ์มีจำนวน ๕ รูป

ทสวรรค สงฆ์มีจำนวน ๑๐ รูป

วีสติวรรค สงฆ์มีจำนวน ๒๐ รูป

ปัญหาและเฉลย(วิชาพุทธานุพุทธประวัติ) นักธรรมชั้นเอก ปี 2544

 

ปัญหาและเฉลยวิชาพุทธานุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นเอก

สอบในสนามหลวง

วันอาทิตย์ ที่ ๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๔

______________________

๑.

๑.๑

อาสภิวาจาคือวาจาเช่นไร ? มีใจความว่าอย่างไร ?

๑.๒

พระพุทธองค์ทรงยืนยันพระองค์เองว่า เป็นสัมมาสัมพุทธะ เพราะทรงอาศัยเหตุอะไร ?

ตอบ:

๑.๑

คือวาจาที่เปล่งอย่างองอาจ เป็นภาษิตของบุรุษพิเศษอาชาไนยมีใจความว่า เราเป็นผู้เลิศ เป็นผู้ใหญ่ เป็นผู้ประเสริฐแห่งโลก

๑.๒

เพราะทรงอาศัยเหตุที่ตรัสรู้อริยสัจ ๔ อย่างแจ่มแจ้งครบถ้วนทุกประการ อันมีรอบ ๓ มีอาการ ๑๒ จึงทรงปฏิญาณพระองค์ว่า เป็นสัมมาสัมพุทธะ

ปัญหาและเฉลย(วิชาธรรม) นักธรรมชั้นเอก ปี 2544

ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม นักธรรมชั้นเอก

สอบในสนามหลวง

วันเสาร์ ที่ ๓ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๔

________________________

๑.

๑.๑

คำว่า มาร และ บ่วงแห่งมาร หมายถึงอะไร ?

๑.๒

บุคคลจะพ้นจากบ่วงแห่งมารด้วยวิธีอย่างไรบ้าง ?

ตอบ:

๑.๑

คำว่า มาร หมายถึงกิเลสกาม คือเจตสิกอันเศร้าหมอง ได้แก่ ตัณหา ราคะ และอรติ เป็นต้น

คำว่า บ่วงแห่งมาร หมายถึงวัตถุกาม ได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รส และโผฏฐัพพะ

๑.๒

ด้วยวิธี ๓ อย่างคือ

๑) สำรวมอินทรีย์ มิให้ความยินดีครอบงำในเมื่อเห็นรูป
เป็นต้นอันน่าปรารถนา

๒) มนสิการกัมมัฏฐาน อันเป็นปฏิปักษ์แก่กามฉันท์ คือ
อสุภะและกายคตาสติหรือมรณัสสติ

๓) เจริญวิปัสสนา คือพิจารณาสังขารแยกออกเป็นขันธ์
สันนิษฐานเห็นเป็นสภาพไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา

ปัญหาและเฉลย(วิชาวินัยบัญญัติ) นักธรรมชั้นโท ปี 2544

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นโท

สอบในสนามหลวง

วันจันทร์ ที่ ๕ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๔

__________________

๑.

๑.๑

พระวินัย แบ่งออกเป็นกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ?

๑.๒

จะปฏิบัติพระวินัยอย่างไร จึงจะเรียกได้ว่า พอดีพองาม ?

ตอบ:

๑.๑

แบ่งออกเป็น ๒ อย่างคือ

อาทิพรหมจริยกาสิกขาบท ๑ อภิสมาจาร ๑

๑.๒

ต้องปฏิบัติพระวินัยโดยสายกลาง คือไม่ถือเคร่งครัดอย่างงมงาย จนเป็นเหตุต้องทำตนให้เป็นคนลำบาก เพราะเหตุธรรมเนียมเล็ก ๆ น้อย ๆ อันขัดต่อกาลเทศะ และไม่สะเพร่ามักง่าย ละเลยต่อธรรมเนียมของภิกษุ จนถึงทำตนให้เป็นคนเลวทราม จึงจะเรียกได้ว่า พอดีพองาม

ปัญหาและเฉลย(วิชาอนุพุทธประวัติ) นักธรรมชั้นโท ปี 2544

ปัญหาและเฉลยวิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท

สอบในสนามหลวง
วันอาทิตย์ ที่ ๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๔

________________ 

๑.

๑.๑

พระปัญจวัคคีย์ได้สำเร็จเป็นพระอรหันต์ เพราะฟังพระธรรมเทศนาชื่ออะไร ?

๑.๒

พระธรรมเทศนานั้นโดยย่อว่าด้วยเรื่องอะไร ?

ตอบ:

๑.๑

ชื่อ อนัตตลักขณสูตร

๑.๒

ว่าด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา

ปัญหาและเฉลย(วิชาธรรม) นักธรรมชั้นโท ปี 2544

ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม นักธรรมชั้นโท

สอบในสนามหลวง

วันเสาร์ ที่ ๓ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๔

__________________

๑.

๑.๑

กาม และกามคุณ มีอธิบายอย่างไร ?

๑.๒

รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ทั้ง ๕ นี้ เพราะเหตุไรจึงเรียกว่า กามคุณ ?

ตอบ:

๑.๑

กาม ได้แก่ ความใคร่ ความน่าปรารถนา ความพอใจ แบ่งเป็น
กิเลสกาม และวัตถุกาม

ส่วนกามคุณ ได้แก่อารมณ์ที่น่าปรารถนา น่าใคร่ น่าพอใจ มี รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ซึ่งเป็นวัตถุกามนั่นเอง

๑.๒

เพราะเป็นกลุ่มแห่งกาม และเป็นสิ่งที่ให้เกิดความสุข ความพอใจได้

ปัญหาและเฉลย(วิชาวินัยบัญญัติ) นักธรรมชั้นตรี ปี 2544

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง
วันจันทร์ ที่ ๕ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๔

 ________________

๑.

๑.๑

พุทธบัญญัติ มูลบัญญัติ อนุบัญญัติ คืออะไร ?

๑.๒

อกรณียกิจคืออะไร ? มีกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ?

ตอบ:

๑.๑

พุทธบัญญัติ คือข้อที่พระพุทธเจ้าทรงตั้งไว้เป็นบทบังคับให้ภิกษุประพฤติ

มูลบัญญัติ คือข้อที่ทรงบัญญัติไว้เดิม

อนุบัญญัติ คือข้อที่ทรงบัญญัติเพิ่มเติมภายหลัง

๑.๒

อกรณียกิจ คือกิจที่บรรพชิตไม่ควรทำ มี ๔ อย่างคือ
เสพเมถุน ๑

ลักของเขา ๑

ฆ่าสัตว์ ๑

พูดอวดคุณพิเศษที่ไม่มีในตน ๑

ปัญหาและเฉลย(วิชาพุทธประวัติ) นักธรรมชั้นตรี ปี 2544

ปัญหาและเฉลยวิชาพุทธประวัติ นักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง
วันอาทิตย์ ที่ ๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๔

๑. ๑.๑ ในครั้งพุทธกาล ชาวชมพูทวีปส่วนมากนับถือศาสนาอะไร ? ๑.๒ ชนเหล่านั้นมีความคิดเห็น เรื่องความตาย และความเกิด โดยสรุปอย่างไร ? ตอบ: ๑.๑ ศาสนาพราหมณ์ ๑.๒ เห็นอย่างนี้ คือเห็นว่าตายแล้วเกิดอย่างหนึ่ง เห็นว่าตายแล้วสูญอย่างหนึ่ง

ปัญหาและเฉลย(วิชาธรรม) นักธรรมชั้นตรี ปี 2544

ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม นักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง
วันเสาร์ ที่ ๓ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๔

๑. ๑.๑ ธรรมคุ้มครองโลกมีอะไรบ้าง ? ๑.๒ ธรรมข้อนี้จะคุ้มครองโลกได้อย่างไร ? ตอบ: ๑.๑ มี ๒ อย่างคือ ๑) หิริ ความละอายแก่ใจ ๒) โอตตัปปะ ความเกรงกลัว ๑.๒ ธรรมข้อนี้จะคุ้มครองโลกได้ เนื่องจากปัจจุบันโลกที่เกิดวิกฤตการณ์ในด้านต่าง ๆ ส่วนหนึ่งนั้นเป็นเพราะชาวโลกละทิ้งธรรม คือ หิริ และโอตตัปปะ ไม่ละอายแก่ใจ ไม่เกรงกลัวต่อผลแห่งความชั่ว ขาดเมตตากรุณา เป็นคนเห็นแก่ตัวจัด มีการเบียดเบียน กระทำทุจริต โดยวิธีการต่าง ๆ หากชาวโลกมีธรรมคู่นี้ตั้งมั่นในใจแล้ว ก็จะช่วยคุ้มครองโลกให้พ้นจากภาวะวิกฤตในปัจจุบันได้